*ΦΥΣΕΙ ΚΑΙ ΘΕΣΕΙ: “Η ελληνική δημοκρατία της Βαϊμάρης”

Το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου βρήκε την άλλοτε κραταιά Γερμανία των αυτοκρατορικών δομών και επιδιώξεων ταπεινωμένη, εξευτελισμένη και υποχρεωμένη να διαχειριστεί τις αξιώσεις των δυνάμεων της Αντάτ για υπέρογκες πολεμικές αποζημιώσεις.

Η ανεργία κάλπαζε, η ένδεια και η κοινωνική εξαθλίωση ήταν κάτι παραπάνω από εμφανείς, ο παραγωγικός ιστός διαλυμένος και οι υποδομές ολοσχερώς κατεστραμμένες. Αυτό όμως που έμεινε στην ιστορία για να χαρακτηρίσει αυτήν την εξόχως ταραγμένη για τη γερμανική ιστορία περίοδο, ήταν η διάχυτη ατμόσφαιρα παρακμής και αποτυχίας.

Διαβάστε επίσης:

Εκπαιδευτική καινοτομία στη Λέρο: Το Μπελλένειο Γυμνάσιο σε διαδικτυακή διακρατική συνάντηση με την Ιαπωνία

28.11.2025

1.4k

Λέρος: “Οργασμός” έργων και δράσεων από την Επιτροπή Πολιτισμού και Ενημέρωσης

28.11.2025

963

Αυτή ακριβώς η παρακμή και η αποτυχία δεν ήταν απόρροια τόσο του Μεγάλου Πολέμου και της ήττας της χώρας, αλλά προϊόν και απότοκο της παρακμής και της αποτυχίας των ίδιων των πολιτικών δομών του τόπου, ενός εύθραυστου κοινοβουλευτικού συστήματος ανίκανου να δώσει λύσεις, να εμπνεύσει και να οδηγήσει στη λύτρωση.

Η συνέπεια της αποτυχίας του πολιτικού συστήματος ήταν να ριζοσπαστικοποιηθούν τα κινήματα της εποχής όπως ο κομμουνισμός και ο εθνικοσοσιαλισμός και να πλανάται διάχυτη η εντύπωση ότι τα αίτια της αποτυχίας δεν ήταν τόσο το ασπόνδυλο πολιτικό προσωπικό, όσο το ίδιο το σύστημα της κοινοβουλευτικής, αστικής – αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, το οποίο εμφανιζόταν αδύναμο πλέον να διαφυλάξει τα συμφέροντας της χώρας. Με λίγα λόγια, η Γαλλική Επανάσταση έδινε πλέον απαντήσεις σε παρωχημένες ερωτήσεις, ενώ οι προκλήσεις της εποχής χρειάζονταν διαφορετικά πολιτικά «εργαλεία». Η συνέχεια είναι πάνω – κάτω γνωστή: ολοκληρωτισμός, τρομοκρατία, κατάλυση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, ρατσισμός, εξοπλισμοί, Πόλεμος.

Οι αναλογίες της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης με τη σύγχρονη Ελλάδα του Μνημονίου είναι συγκεκριμένες και σαφείς: διάχυτη παρακμή σε όλα τα επίπεδα, αλλεπάλληλες αποτυχίες και εθνικές ταπεινώσεις και κυρίως η πολιτική ατμόσφαιρα: ουδείς πλέον είναι σε θέση να υποστηρίξει σοβαρώς ότι η πολιτική ελίτ της χώρας και το κοινοβούλιο με την παρούσα σύνθεση έχουν τα εχέγγυα για να βγάλουν τον τόπο από το αδιέξοδο. Έναν τόπο άρρωστο από τη διαφθορά, τη διαπλοκή και το πελατειακό κράτος, με ανθρώπους απαίδευτους, άβουλους και γαλουχημένους σε μία ψευτο-ευημερία στηριγμένη σε δανεικά και επιβαλλόμενη από τις επιταγές των συντεχνιών και των πολιτικάντηδων. Ο κίνδυνος να ακολουθήσουμε ως κοινωνία ολισθηρούς δρόμους και ιδεολογήματα που δοκιμάστηκαν και απέτυχαν ιστορικά είναι εμφανής: όσοι τους ευαγγελίζονται θέλουν την Ελλάδα μία μικρή χώρα του Ευρωπαϊκού περιθωρίου, είτε μία Ελλάδα ξενοφοβική, ακροδεξιά και περιχαρακωμένη στη μιζέρια της, είτε μία Κούβα της Μεσογείου, περήφανη μεν στο ρητορικό επίπεδο, αλλά βυθισμένη στην ανέχεια, συμπλεγματική, εσωστρεφή και απογυμνωμένη από όλες τις θεμελιώδεις ελευθερίες και δικαιώματα.

Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι το έθνος των Ελλήνων ήκμασε, μεγαλούργησε και διαδραμάτισε σημαντικό διεθνή ρόλο μόνο όταν το οικονομικό και πολιτιστικό μοντέλο ήταν ανοικτό προς το διεθνές περιβάλλον, εξωστρεφές και είχε ως πεδίο δράσης και αλληλεπίδρασης τα Βαλκάνια, την Ευρώπη, τον κόσμο. Ενεργώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο αναδεικνύονται σε όλο τους το μεγαλείο οι αρετές της φυλής, αφήνοντας πίσω τη μιζέρια που καταδυναστεύει τον τόπο όταν επικρατούν τα εκατοντάδες μικροσυμφέροντα, όπως αυτά που καταδυναστεύουν τη χώρα σήμερα. Εν ολίγοις: όσοι δεν πιστεύουν στην Ελλάδα της Ευρώπης, της ελεύθερης οικονομίας (με τις όποιες παραλλαγές), του ευρώ και των ανοικτών συνόρων, θέλουν την Ελλάδα του ’50: πενόμενη, μίζερη, διχασμένη, χωρίς αληθινή δημοκρατία, χωρίς μέλλον και προοπτική. Πριν λοιπόν κάνουμε πράξη το σύνθημα και κάψουμε τη Βουλή (όπως άλλοι έκαψαν το Ράιχσταγκ), ας αναλογιστούμε ότι δεν είναι το σύστημα που γεννά τα αδιέξοδα, αλλά οι εκάστοτε διαχειριστές του.

*Του Θανάση Παραπονιάρη, δικηγόρου

Πηγή: Εφημερίδα “Πνοή της Λέρου”