Κατερίνα Εμμανουήλ: Αγωνίες για τα νησιά και τους νησιώτες του Αιγαίου

Το περιστατικό με την «εξαφάνιση» της κυρίας Ειρήνης της Κινάρου και η άμεση από πλευράς πολιτείας, κινητοποίηση, μέχρι να εντοπιστεί τελικά σώα και να επιβεβαιωθεί το ευτυχές σενάριο ότι η διακοπή της επικοινωνίας της οφειλόταν σε βλάβη των τηλεπικοινωνιών στο νησί, εκτός από την ευαισθησία του υφυπουργού Εθνικής Άμυνας κ. Αλκιβιάδη Στεφανή, καταδεικνύει δύο εξίσου σοβαρά ζητήματα:

αφενός τις δυσμενείς συνθήκες διαβίωσης των νησιωτών, ιδιαίτερα κατά τη χειμερινή περίοδο

Διαβάστε επίσης:

Λέρος: Με σημαντικά θέματα συνεδριάζει την Τετάρτη η Δημοτική Επιτροπή

24.11.2025

855

Λέρος: Το πρόγραμμα Ακολουθιών από τον Ιερό Ναό Αγίας Μαρίνης

24.11.2025

704

και αφετέρου το, από άποψη εθνικής σημασίας, σοβαρό θέμα της κατοίκησης των μικρών ακριτικών νησιών, όπως η Κίναρος, από πολίτες σαν την κυρά Ρηνιώ, που απολύτως συνειδητά επιλέγουν να «φυλάττουν Θερμοπύλες». 

Σε ό,τι αφορά στην κατοίκηση τέτοιων νησιών η πολιτεία οφείλει να εξασφαλίσει στους πολίτες, που δύναται να κατοικήσουν ή που κατοικούν ήδη εκεί, τις καλύτερες δυνατές συνθήκες διαβίωσης. Οφείλει να τους παρέχει τα μέσα, αλλά και τρόπους διευκόλυνσης της καθημερινότητάς τους, έτσι ώστε να νιώθουν τη φροντίδα μιας συντεταγμένης πολιτείας, που δεν τους εγκαταλείπει, δεν τους βάζει εμπόδια, αλλά στέκεται δίπλα τους, αρωγός στην απόφασή τους, να δώσουν ζωή στις ακριτικές νησίδες του Αιγαίου μας.

Είναι τεράστιας εθνικής σημασίας ζήτημα, η ύπαρξη κατοίκων, σε όλα τα μικρά νησιά του Αιγαίου. 

Μπορεί ωστόσο να μην είναι όλα τα νησιά μας, Κίναρος, αλλά οι κάτοικοι σε όλα σχεδόν τα μικρά νησιά αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες δυσκολίες, κυρίως το χειμώνα, που τα καιρικά φαινόμενα εντείνονται.

Τα προηγούμενα χρόνια δυστυχώς, βιώσαμε την ουσιαστική κατάργηση και διαγραφή της έννοιας της νησιωτικότητας.

• Με την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, με μόνη εξαίρεση τα νησιά με τις προσφυγικές ροές.
• Με νησιά που, λόγω του μεταναστευτικού, έχουν μετατραπεί σε αποθήκες ψυχών, ενώ ταυτόχρονα έχουν υποστεί μεγάλο πλήγμα στο τουριστικό τους προϊόν.
• Με τα υποσχόμενα αντισταθμιστικά οφέλη, να παραμένουν ζητούμενα, αν και τα οφείλουν στους ακρίτες της Δωδεκανήσου, επειδή άντεξαν το βάρος των προσφυγικών ροών.
• Με Νοσοκομεία, που σε πολλές περιπτώσεις, είχαν καταστεί απλώς διαχειριστές των διακομιδών σοβαρών περιστατικών, προς άλλα νησιά. Με σοβαρά τροχαία που δεν μπορούσαν να διασωληνωθούν και έγκυες γυναίκες που αναγκάζονταν να ταξιδεύουν σε άλλα νησιά για να γεννήσουν. Το κόστος για τους πολίτες ανυπολόγιστο. Οι κίνδυνοι για την υγεία των πολιτών τεράστιοι!!!
• Με τις τιμές στα καύσιμα να παραμένουν σε πολύ υψηλό επίπεδο.
• Με επαναλαμβανόμενες και πολύωρες διακοπές στην ηλεκτροδότηση νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
• Με άγνωστο τον αριθμό των πτήσεων, που ακυρώνονται λόγω καιρικών συνθηκών, αλλά και με τεράστια προβλήματα στην ακτοπλοϊκή σύνδεση των νησιών.
• Και, ως επισφράγιση της οριστικής εγκατάλειψης των νησιών και της κρατικής αδιαφορίας, ήρθε πριν πέντε περίπου χρόνια, η είδηση της περικοπής των αεροπορικών δρομολογίων για τη χειμερινή περίοδο.

Σύμφωνα με όσα είχαν γίνει τότε γνωστά, μετά από συνεχείς παρατάσεις και  αμφιλεγόμενες διαδικασίες και κάτω από την πίεση του χρόνου, η ΥΠΑ κατέθεσε ένα σχέδιο διαγωνισμού, το οποίο περιέκοπτε δρομολόγια στα νησιά της Δωδεκανήσου και του Αιγαίου, εντείνοντας τη γεωγραφική τους απομόνωση. Επίσης και ο αριθμός των πτήσεων στις ενδοδωδεκανησιακές γραμμές μειώθηκε δραματικά. 

Τόσο η έλλειψη καθημερινής ακτοπλοϊκής σύνδεσης, όσο και η περικοπή των αεροπορικών δρομολογίων, ειδικά τη χειμερινή περίοδο, που οι κακοκαιρίες δεν επιτρέπουν την ελεύθερη μετάβαση των νησιωτών από και προς άλλους προορισμούς, δε σημαίνει απλά την απομόνωση των νησιών, σημαίνει και την απόλυτη καταδίκη των νησιωτών, να βιώνουν την εγκατάλειψη ενός Κράτους, που τους οφείλει πολλά. Αν μη τι άλλο όμως, τους οφείλει παροχή των δημόσιων υπηρεσιών: πρωτίστως στην υγεία και δευτερευόντως στις μετακινήσεις. Η απρόσκοπτη και ελεύθερη πρόσβαση στα αστικά κέντρα, όπου παρέχεται πληθώρα υπηρεσιών, οι οποίες είναι ανύπαρκτες στα νησιά μας, είναι αναφαίρετο δικαίωμα του κάθε πολίτη. Η πολιτεία πρέπει να αντιληφθεί, τι σημαίνει η αεροπορική συγκοινωνία για τα ακριτικά νησιά της Δωδεκανήσου και του Αιγαίου και να διορθώσει τις λάθος επιλογές του παρελθόντος.

Οφείλει να διακρίνει ποιες είναι πραγματικά οι άγονες αεροπορικές γραμμές και να θεσμοθετήσει με γνώμονα την αποφυγή της γεωγραφικής απομόνωσης των νησιών μας. Η συχνή ακτοπλοϊκή σύνδεση και τα καθημερινά αεροπορικά δρομολόγια ειδικά το χειμώνα για τα νησιά και τους νησιώτες, είναι θέμα ζωτικής σημασίας – δεν είναι πολυτέλεια!

Ας αναλογιστούμε τη θέση των Αγαθονησιωτών, που για έναν ή και δύο μήνες τον χειμώνα, που μπαίνει για δεξαμενισμό το «Νήσος Κάλυμνος» και δεν υπάρχει καταμαράν, είναι τελείως αποκομμένοι. Το ίδιο βέβαια ισχύει για τους Αρκιούς και το Μαράθι.

Οι περιοχές αυτές, οι οποίες προσελκύουν το ενδιαφέρον μόνο όταν το επιτάσσουν λόγοι ενίσχυσης του πατριωτικού μας προσωπείου και αποτελούν ενδιάμεσο μεταναστευτικό σταθμό για εξαθλιωμένους μετανάστες, για πληθυσμούς ορνιθοπανίδας και ενίοτε για αγροτικούς γιατρούς, απαιτούν πολλά περισσότερα από, στείρες εθιμοτυπικές επισκέψεις της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας και από τον ολιγοήμερο αυγουστιάτικο τουρισμό. 

Πόσο αποτελεσματικό και ωραίο θα ήταν ο κάτοικος των Λειψών και του Αγαθονησίου με  ΕΝΑ ΕΝΙΑΙΟ εισιτήριο μόνο, να πηγαίνει στον Πειραιά, είτε μέσω Λέρου, είτε μέσω Πάτμου, είτε μέσω Κω! – Απαραίτητη προϋπόθεση: οι σωστές ανταποκρίσεις. Η εναρμόνιση των αεροπορικών δρομολογίων με την επιδοτούμενη γραμμή του καταμαράν, έτσι ώστε το αεροδρόμιο της Κω ή της Σάμου να εξυπηρετεί και όλα τα ενδιάμεσα νησιά, θα ήταν σωτήριο για τους κατοίκους των μικρότερων νησιών. 

Κλείνοντας, για να βελτιωθεί η καθημερινότητα και να αναβαθμιστεί η ποιότητα ζωής των νησιωτών είναι αναγκαίες οι εξής προϋποθέσεις:

• Ίδρυση Κέντρων Υγείας και προσλήψεις ιατρικού προσωπικού, με αυξημένα οικονομικά και υπηρεσιακά κίνητρα (όπως περισσότερα μόρια για μετάθεση και αυξημένες οικονομικές απολαβές)
• Κάλυψη των αναγκών σε υλικοτεχνική υποδομή και τεχνολογική υποστήριξη των Νοσοκομείων
• Τα έκτακτα κενά σε παραμεθόριες και απομονωμένες νησιωτικές περιοχές να καλύπτονται, για μικρό χρονικό διάστημα, από στρατιωτικούς γιατρούς
• Περαιτέρω ανάπτυξη της τηλεϊατρικής
• Επιπλέον οικονομική ενίσχυση των ακτοπλοϊκών εταιρειών
• Προκήρυξη μακροχρόνιων (άνω της δεκαετίας) συμβάσεων εκτέλεσης θαλάσσιου έργου, προκειμένου οι ακτοπλοϊκές εταιρείες να επενδύσουν στη ναυπήγηση νέων πλοίων
• Η επιδοτούμενη γραμμή του καταμαράν θα παρήγαγε πολλαπλάσια οφέλη για τους νησιώτες, αν ήταν κατάλληλα «κουμπωμένη» με τις αφίξεις-αναχωρήσεις των αεροδρομίων Κω και Σάμου. 

Απαιτείται μία ευρύτερη συνεργασία τοπικών στελεχών Αυτοδιοίκησης και Κεντρικής Εξουσίας, για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων, που θα στοχεύουν στην επίλυση των ζητημάτων αυτών.

Κατερίνα Α. Εμμανουήλ

Εκπαιδευτικός

{loadmoduleid 270}