Η Αριστερά μπροστά στη Συνδιάσκεψη για την Κλιματική Αλλαγή

ΤΟΥ ΑΡΓΥΡΗ ΑΡΓΥΡΙΟΥ*

• Ο αγώνας είναι δύσκολος και ο χρόνος πολύ λίγος. Χρειάζεται τη συστράτευση όλων των προοδευτικών δυνάμεων, σε όλα τα επίπεδα. Είναι σκληρός, πολυμέτωπος αγώνας, σε άγνωστες ατραπούς, ενάντια σε πολυποίκιλα συμφέροντα.

Διαβάστε επίσης:

Άγγελος Κωνσταντινίδης: Σαν σήμερα έφυγε από κοντά μας η Φώφη Γεννηματά

25.10.2025

300

Παναγιώτης Κουνάκης: «Πώς πεθαίνουν οι Δημοκρατίες… σιωπηλά»

17.10.2025

314

Είναι αγώνας να μην γίνει το περιβάλλον και η ζωή αντικείμενο εκμετάλλευσης και κερδοσκοπίας. Είναι αγώνας για την σωτηρία της ανθρωπότητας

Τον Νοέμβριο του 2013 θα γίνει, αυτή τη φορά στην Ευρώπη, στη Βαρσοβία, η μεγάλη Διεθνής Συνδιάσκεψη για την Κλιματική Αλλαγή. Μια συνδιάσκεψη με μεγάλη σημασία, γιατί θα συγκεντρώσει τις προτάσεις όλων των μερών, ώστε να συμπεριληφθούν στην νέα κλιματική συμφωνία, σύμφωνα με τις αποφάσεις που λήφθηκαν στο Ντέρμπαν.

Μέχρι σήμερα γίνονται προσπάθειες; Όχι, αν κρίνουμε από τις κυβερνητικές δηλώσεις. Ο υπουργός ΠΕΚΑ ανερυθρίαστα δηλώνει ότι, πρέπει να απαλλαγούμε από την «γραφειοκρατική γάγγραινα» των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων. Για την κλιματική αλλαγή ο αρμόδιος υπουργός δεν έχει πει ούτε μια λέξη. Άλλωστε η αδιαφορία του υπουργείου του είναι διαχρονική. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ιστοσελίδα του υπουργείου που σταμάτησε στη Συνδιάσκεψη του Κανκούν (Μεξικό), που έγινε το 2010! Φαίνεται ότι τα Μνημόνια σταμάτησαν όχι μόνο τον χρόνο, αλλά ξέχασαν και τη γεωγραφία, αφού ήδη έγιναν οι συνδιασκέψεις του Ντέρμπαν (Ν. Αφρική) και του Κατάρ (Αραβία).
Η κλιματική αλλαγή σήμερα αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για τον ανθρωπότητα και τη μεγαλύτερη πρόκληση όλων των πολιτικών για την υιοθέτηση των κατάλληλων προτάσεων και απόψεων για τη μείωση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και την αποφυγή της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Κάθε μέρα που περνάει, η κατάσταση δυσκολεύει, όπως προειδοποιούν οι επιστήμονες. Η υπερσυσσώρευση αεριών του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα ξεπερνάει πια όλα τα ρεκόρ, με το διοξείδιο του άνθρακα να έχει ξεπεράσει το επίπεδο των 400 ppm. Η συνεχιζόμενη, σε μεγάλο βαθμό, εξάρτηση των διεθνών οικονομιών από τα ορυκτά καύσιμα τείνει να δημιουργήσει καταστάσεις που δεν θα υπάρχει επιστροφή. Η κλιματική αλλαγή επελαύνει και, σύμφωνα με τις προβλέψεις, δείχνει τα δόντια της με υπερ-τυφώνες ή σοβαρές πλημμύρες και μουσώνες, έντονες ξηρασίες και ισχυρές κακοκαιρίες. Οι επιστήμονες του Διεθνούς Μετεωρολογικού Οργανισμού αποδίδουν στις ανθρωπογενείς δραστηριότητες τα αίτια της κλιματικής αλλαγής, ενώ διεθνείς οργανισμοί, όπως η Διεθνής Τράπεζα, προειδοποιούν για το τεράστιο οικονομικό κόστος και την ανάγκη λήψης άμεσων δραστικών μέτρων για την αναστροφή της κατάστασης. Όμως οι απρόθυμοι κυβερνώντες κωφεύουν, αρκούμενοι σε ευχολόγια, ή τορπιλίζουν τις διεθνείς διαπραγματεύσεις τους βάζοντας βέτο (π.χ. Ρωσία) ή απλώς αποχωρούν μονομερώς (π.χ. Καναδάς) από τις διεθνείς συμβάσεις, αρνούμενοι να δεχθούν και την παραμικρή δέσμευση.

Σήμερα πια, και το Πρωτόκολλο του Κιότο, η μόνη διεθνής συνθήκη, έστω και μερική, που είχε κάποια ισχύ, μετά τις αποχωρήσεις του Καναδά, της Ιαπωνίας, της Ρωσίας και άλλων μικρότερων κρατών, καλύπτει μόνο το 13% των παγκόσμιων εκπομπών, αφού, όπως είναι γνωστό, δεν συμμετέχουν σ’ αυτό οι μεγάλοι ρυπαντές, όπως ΗΠΑ, Κίνα και Ινδία. Η επίτευξη του στόχου που είχε διατυπωθεί και στη Συνδιάσκεψη του Ντέρμπαν, να διατηρηθεί η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της γης στο επίπεδο των 2 βαθμών Κελσίου (σε σχέση με το επίπεδο αναφοράς του 1990) μοιάζει ανέφικτος. Ήδη, σύμφωνα με αρκετές αναφορές, ο ρεαλιστικός στόχος που πρέπει να μπει είναι η αύξηση αυτή να μην ξεπεράσει το επίπεδο των 3,6βαθμών C. Η ανακοπή της επέλασης της κλιματικής αλλαγής χρειάζεται άμεσες εντατικοποιημένες προσπάθειες, με μειώσεις εκπομπών αερίων ρύπων πάνω από το 50%.

Η λύση είναι μία. Πρέπει να ενταθούν οι διεθνείς προσπάθειες και όλα τα μέρη, αφήνοντας πίσω τις όποιες επιφυλάξεις τους, να εργαστούν με αυταπάρνηση και ανιδιοτελώς με σαφή προσανατολισμό τη σωτηρία της ανθρωπότητας από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Ο αγώνας είναι δύσκολος και ο χρόνος πολύ λίγος. Χρειάζεται τη συστράτευση όλων των προοδευτικών δυνάμεων, σε όλα τα επίπεδα. Είναι σκληρός, πολυμέτωπος αγώνας, σε άγνωστες ατραπούς, ενάντια σε πολυποίκιλα συμφέροντα. Είναι αγώνας να μην γίνει το περιβάλλον και η ζωή αντικείμενο εκμετάλλευσης και κερδοσκοπίας. Είναι αγώνας για την σωτηρία της ανθρωπότητας.

Η θέση της Αριστεράς είναι εδώ. Να συμβάλει με τις ριζοσπαστικές της προτάσεις στον αγώνα ενάντια στις πολιτικές λιτότητας, ενάντια στην οικονομική και κοινωνική ύφεση, ενάντια στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος, ενάντια στην υποβάθμιση της ίδιας της ζωής.

Η Αριστερά από παλιά είχε διαμορφώσει έναν βασικό πυρήνα προτάσεων. Είναι πια ανάγκη, σε συνδυασμό με τις προτάσεις για την πάλη ενάντια στην οικονομική λιτότητα και την απαλλαγή από τα Μνημόνια, να τεθούν σε προτεραιότητα και οι προτάσεις της για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Από την εποχή της Συνδιάσκεψης της Κοπεγχάγης είχαμε τονίσει τον στρεβλό τρόπο που η Ε.Ε. ήθελε να μειώσει τις εκπομπές αερίων ρύπων μέσω του ευρωπαϊκού συστήματος εμπορίας ρύπων και τώρα επιβεβαιώνεται. Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να θέσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο προτάσεων με φιλόδοξους στόχους. Τώρα, στις εποχές οικονομικής λιτότητας και ύφεσης, οι προτάσεις για ενεργειακή εξοικονόμηση και βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, αλλαγής των καταναλωτικών προτύπων, δεσμεύσεις για σημαντικές εθνικές μειώσεις εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε επίπεδα άνω του 30%, σταδιακής αποδέσμευσης από τα ορυκτά καύσιμα, είναι και ρεαλιστικές και εφικτές.

Η Αριστερά πρέπει να ξαναβρεθεί δίπλα στο παγκόσμιο οικολογικό κίνημα, χέρι-χέρι με τις κοινωνίες των πολιτών. Πρέπει να προτείνει τις λύσεις για το μέλλον. Πρέπει να προβάλει τις θέσεις της για την αλλαγή των καταναλωτικών προτύπων και να επιβάλει με τις ριζοσπαστικές θέσεις και προτάσεις της το πλέγμα εκείνων των μέτρων που είναι αναγκαία. Πρέπει να πείσει την κοινωνία και να πιέσει τους απρόθυμους να συνεργαστούν σε μια πορεία αναστροφής της κατάστασης, σε μια πορεία διάσωσης της Γης.
Πρέπει να ξαναβάλει την ατζέντα για την προετοιμασία και την αποδοχή μιας φιλόδοξης, νομικά δεσμευτικής συμφωνίας, που θα καλύπτει όλους τους ρυπαντές της ατμόσφαιρας, μεγάλους και μικρούς. Μια συμφωνίας που θα έχει στόχο μια βιώσιμη ανάπτυξη, την κοινωνική και κλιματική δικαιοσύνη με αποκλειστικό στόχο την σωτηρία του πλανήτη.
Ο καιρός που μένει είναι λίγος, ας ελπίσουμε ότι είναι αρκετός για μια δίκαιη λύση.

* Ο Αργύρης Αργυρίου είναι γεωλόγος- περιβαλλοντολόγος, μέλος Γραμματείας Τμήματος Ενέργειας ΣΥΡΙΖΑ