Μικροί οικισμοί: Τα ακίνητα κάτω από 2 στρέμματα γίνονται μη οικοδομήσιμα – Όλο το ΠΔ για όρια, χρήσεις γης και κανόνες δόμησης

Με τη δημοσίευση στο ΦΕΚ τέθηκε σε ισχύ το νέο Προεδρικό Διάταγμα (Π.Δ.) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το οποίο οριοθετεί πάνω από 10.000 οικισμούς σε όλη τη χώρα. Βασικός στόχος του Π.Δ. είναι η αποφυγή προβλημάτων παρελθόντος στη δόμηση, περιορίζοντας τα όρια των οικισμών στα γεωγραφικά περιγράμματα που είχαν διαμορφωθεί έως το 1983.

Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής

Το Π.Δ. ορίζει τα κριτήρια, τον τρόπο και τις διαδικασίες οριοθέτησης των αυτοτελών οικισμών:

Χρονικό πλαίσιο αναφοράς: Απογραφές προ του 1983.

Πληθυσμιακό όριο: Οικισμοί με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή (συμπεριλαμβανομένων και των οικισμών προϋφισταμένων του 1923).

Η νέα ρύθμιση ξεκαθαρίζει ότι ο καθορισμός των ορίων κάθε οικισμού αποτελεί προϋπόθεση για την πολεοδόμησή του, ενώ απαγορεύει μελλοντικές επεκτάσεις που βασίζονται σε αλλαγές μετά το 1983.

Κύριες προβλέψεις

• Τρεις ζώνες δόμησης
• Ζώνη Α: Εντός ιστορικών ορίων (πρότυπα 1983)
• Ζώνη Β: Ενδιάμεση ζώνη με περιορισμένη δόμηση
• Ζώνη Γ: Εξωαστική περιοχή χωρίς δικαίωμα δόμησης
• Ελάχιστο εμβαδόν οικοπέδων
• Άνω των 2 στρεμμάτων, με πρόσωπο σε υφιστάμενες οδούς ή κοινόχρηστους χώρους.
• Κατηγορίες εξαιρέσεων (15 συνολικά), μεταξύ των οποίων:
• Προστατευόμενες περιοχές (Νatura, αρχαιολογικοί χώροι)
• Γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας
• Εκτάσεις με γεωλογικούς περιορισμούς

Μεταβατικές διατάξεις για ήδη εγκεκριμένες οικοδομικές άδειες

Το Π.Δ. περιλαμβάνει τρία κεφάλαια (όρια οικισμών· όροι–περιορισμοί δόμησης· χρήσεις γης), γενικές και μεταβατικές διατάξεις, παράρτημα με τεχνικές προδιαγραφές, και 20 άρθρα συνολικά. Η τελική του μορφή προέκυψε μετά από νομοτεχνικό έλεγχο στο ΣτΕ.

Επιπτώσεις και αντιδράσεις

Οι διατάξεις του νέου Π.Δ. έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, καθώς:

• Περιορίζονται δραστικά τα σημερινά όρια των οικισμών, με αποτέλεσμα το ~80% της εντός ορίων γης να τίθεται εκτός δόμησης.
• Χιλιάδες ιδιοκτησίες χάνουν το δικαίωμα έκδοσης νέας οικοδομικής άδειας.

Κριτική έχει ασκηθεί ότι με την αυστηρή αναγωγή σε ιστορικά όρια το 1983, δεν λαμβάνονται υπόψη οι μεταγενέστερες ανάγκες και η πραγματική εξέλιξη των περιοχών, γεγονός που υποβαθμίζει τη μικρομεσαία ιδιοκτησία και την τοπική ανάπτυξη.

Επόμενα βήματα

Σε εκδήλωση του ΤΕΕ Δυτικής Κρήτης παρουσιάστηκαν αναλυτικά οι περιοχές που χάνουν δόμηση. Ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ αναγνώρισε τις επιπτώσεις και ανακοίνωσε ότι το υπουργείο εξετάζει μεσοπρόθεσμα διορθωτικές παρεμβάσεις, προκειμένου να μετριαστούν οι αδικίες και να διασφαλιστεί βιώσιμη ανάπτυξη των οικισμών.

Διαβάστε το Προεδρικό Διάταγμα εδώ