Το «πράσινο φως» από τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ για να στριμώξουν τον Βλαντίμιρ Πούτιν πήραν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, που προσπαθούν να ξεσκεπάσουν την μπλόφα του Ρώσου προέδρου στον ουκρανικό πόλεμο.
Στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες δεν αποτέλεσαν καμία έκπληξη οι καθυστερήσεις στις διαπραγματεύσεις της Μόσχας με την Ουάσινγκτον για την κατάπαυση πυρός στην Ουκρανία. Από την αρχή Ευρωπαίοι ηγέτες είχαν πει ξεκάθαρα ότι ο Πούτιν μπλοφάρει και δήθεν διαπραγματεύεται για να κερδίσει χρόνο και να καταλάβει και άλλα ουκρανικά εδάφη χωρίς να ρισκάρει να εξαγριώσει τον Τραμπ.
Μετά την συνάντηση στο Κίεβο με τους ηγέτες της Βρετανίας, Κιρ Στάρμερ, της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ και της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν είπε στους δημοσιογράφους ότι η επιβολή όρων «είναι, κατά κάποιο τρόπο, μια τακτική καθυστέρησης για την αποφυγή της ειρήνης».
Ο Γάλλος Προέδρος αναφερόταν στην απαίτηση της Μόσχας να σταματήσει η στρατιωτική βοήθεια για να συμφωνήσει η Ρωσία σε μία κατάπαυση πυρός. Ο Βρετανός Πρωθυπουργός από το Κίεβο είπε ξεκάθαρα στον Πούτιν ότι η Ευρώπη δεν θα δεχθεί «άλλα ‘αν’ και ‘αλλά’, όχι άλλους όρους και καθυστερήσεις».
Γι’ αυτό οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιχειρούν να αλλάξουν τους όρους της συζήτησης για το ουκρανικό και φέρνουν τον Ρώσο Πρόεδρο αντιμέτωπο με ένα σημαντικό δίλημμα: ή να συμφωνήσει σε μία κατάπαυση πυρός άνευ όρων στην Ουκρανία, όπως θέλουν η Ευρώπη και οι ΗΠΑ, ή να υποστεί νέες κυρώσεις, κυρίως στον τραπεζικό και τον ενεργειακό τομέα.
Το κρίσιμο είναι ότι ο Ντόναλντ Τραμπ υποστηρίζει το ευρωπαϊκό αίτημα και για πρώτη φορά από την εκλογή του Ευρώπη και ΗΠΑ μοιάζουν να βρίσκονται στην ίδια σελίδα, σε ένα μέτωπο κόντρα στην Ρωσία. Μάλιστα ο Αμερικανός Πρόεδρος φέρεται να είναι πρόθυμος να συμβάλει στην εφαρμογή και την επιτήρηση μιας πιθανής κατάπαυσης του πυρός, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή πλευρά.
Ο Μακρόν πήρε τηλέφωνο τον Τραμπ
Κατά τη διάρκεια της τρίωρης συζήτησης μεταξύ των ευρωπαίων ηγετών και του Ζελένσκι στο Προεδρικό Μέγαρο στο Κίεβο ο Μακρόν πήρε την πρωτοβουλία να καλέσει τον Τραμπ στο κινητό του τηλέφωνο και να τον ενημερώσει μαζί με τους άλλους ηγέτες για τις συζητήσεις, σύμφωνα με το αμερικανικό περιοδικό Politico.
Ο Τραμπ απάντησε στην κλήση, αν και ήταν ακόμη πριν από τις 7 το πρωί στην Ουάσινγκτον, και συμφώνησε να υποστηρίξει τα ευρωπαϊκά αιτήματα, είπαν στο περιοδικό δύο αξιωματούχοι με γνώση του θέματος.
Αμέσως μετά ο Γάλλος Πρόεδρος είπε ότι η εποπτεία της τήρησης της κατάπαυσης πυρός θα προέλθει κυρίως από τις ΗΠΑ, με την συμβολή όλων των ευρωπαίων. Μέχρι χθες ο Τραμπ δήλωνε ότι οι ΗΠΑ δεν θα συμμετέχουν στην επιτήρηση της εφαρμογής μίας ενδεχόμενης κατάπαυσης πυρός στην Ουκρανία.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς δήλωσε στην συνέντευξη Τύπου στο Κίεβο ότι «είμαστε ευγνώμονες που ο Αμερικανός Πρόεδρος υποστηρίζει πλήρως την πρωτοβουλία μας». Αργότερα σε δηλώσεις σε Γερμανούς δημοσιογράφους ο Μερτς είπε ότι «υπάρχει δέσμευση της αμερικανικής κυβέρνησης να επιτηρήσει την κατάπαυση του πυρός».
Δύο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι που ήταν παρόντες στο Κίεβο εξήραν στο Politico την έκβαση της συνάντησης ως μεγάλη επιτυχία, ιδίως από τη στιγμή που οι ηγέτες κατάφεραν να εμπλέξουν τον Τραμπ και να λάβουν την υποστήριξή του. Αν και ένας από τους αξιωματούχους προειδοποίησε ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος έχει την τάση να αλλάζει γρήγορα γνώμη.
Γερμανός κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωσε ότι ο Μερτς και οι άλλοι ηγέτες έδωσαν εντολή στους συμβούλους εξωτερικής πολιτικής των χωρών τους να ξεκινήσουν αμέσως τις προετοιμασίες για μια μακροχρόνια ειρηνευτική συμφωνία σε περίπτωση που η Ρωσία αποδεχθεί τις εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός άνευ όρων.
Ο Γερμανός Καγκελάριος τόνισε στις δηλώσεις του το μήνυμα ενότητας της «Συμμαχίας των Προθύμων», καθώς ανέφερε ότι οι ηγέτες πολλών άλλων χωρών – από τον Καναδά μέχρι την Τουρκία και τη Νέα Ζηλανδία – συμμετείχαν στη συνάντηση στο Κίεβο μέσω τηλεδιάσκεψης και υποστηρίζουν τις προσπάθειες να ασκηθεί πίεση στον Πούτιν.
«Ένας μεγάλος συνασπισμός των προθύμων σε όλο τον κόσμο είναι αποφασισμένος να επιβάλει» νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, εάν η Μόσχα αρνηθεί να συμφωνήσει στην κατάπαυση του πυρός, δήλωσε ο Φρίντριχ Μερτς.
Η αλλαγή στρατηγικής του Βερολίνου
Κατά την διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου ο Γερμανός Καγκελάριος ρωτήθηκε αν η Γερμανία θα προμηθεύσει πυραύλους κρουζ Taurus στην Ουκρανία. Το θέμα είχε προκαλέσει έντονη συζήτηση στην Γερμανία και είχε αποτελέσει «καυτή πατάτα» για την προηγούμενη κυβέρνηση του Όλαφ Σολτς, ο οποίος απέκλειε το ενδεχόμενο αποστολής των πυραύλων στην Ουκρανία.
Ωστόσο ο Φρίντριχ Μερτς αποφάσισε να αλλάξει στρατηγική και διεμήνυσε ότι από εδώ και πέρα δεν θα μιλάει δημόσια για τέτοια θέματα. «Τα μέτρα που λαμβάνουμε από κοινού για να τερματίσουμε αυτόν τον πόλεμο δεν αποτελούν πρωτίστως αντικείμενο δημόσιας συζήτησης», σημείωσε ο Γερμανός Καγκελάριος.
Μάλιστα η γερμανική κυβέρνηση έχει ήδη δηλώσει ότι δεν θα ανακοινώνει πλέον το είδος της στρατιωτικής υποστήριξης που παρέχει η Γερμανία στο Κίεβο. Αυτό σημαίνει ότι το Βερολίνο θα σταματήσει να δημοσιεύει λεπτομερείς καταλόγους όπλων και πυρομαχικών που αποστέλλονται στην Ουκρανία, σύμφωνα με Γερμανό αξιωματούχο.
Η ομάδα του Μερτς αποκαλεί αυτή την προσέγγιση «στρατηγική ασάφεια» και αντιγράφει το παράδειγμα του Μακρόν, που υιοθέτησε αυτή την στρατηγική πέρυσι.
Ο πυρήνας αυτής της στρατηγικής είναι ότι ο Πούτιν δεν θα πρέπει να γνωρίζει ποια όπλα και σε ποιες ποσότητες παρέχονται στην Ουκρανία και δεν θα πρέπει να συζητείται το θέμα στο εσωτερικό μίας χώρας, αφού ενδεχόμενες διαφωνίες θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την υποστήριξη στην Ουκρανία.
Ο Ζελένσκι συντάχθηκε με την γερμανική και «γραμμή» και γι’ αυτό όταν ρωτήθηκε για τους πυραύλους κρουζ ανέφερε ότι δεν θα ήθελε να μιλήσει δημοσίως για συγκεκριμένα όπλα ή τις ποσότητες τους.
Ένα άλλο αποτέλεσμα της συνάντησης του Κιέβου είναι ότι οι δυτικοί σύμμαχοι θέλουν να αυξήσουν την οικονομική και υλικοτεχνική υποστήριξη προς το Κίεβο, η οποία θα επιτρέψει στην ουκρανική πλευρά να διαθέτει περισσότερα όπλα, όπως άρματα μάχης, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυρομαχικά, αλλά και πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς.
Ένας αξιωματούχος δήλωσε ότι ήταν πολύ σημαντικό το γεγονός ότι ο Φρίντριχ Μερτς συμμετείχε στη συνάντηση του Κιέβου. Ο λόγος είναι ότι η Γερμανία, ως μία από τις πιο ισχυρές οικονομικά ευρωπαϊκές χώρες, θα σηκώσει μεγάλο βάρος της χρηματοδότησης για την παραγωγή όπλων για την Ουκρανία.