Η ύφεση κατά 0,2% της γερμανικής οικονομίας το 2024, μετά την ύφεση κατά 0,3% που είχε καταγράψει το 2023, παρότι αναμενόμενη, θα προκαλέσει σεισμικές δονήσεις στην ευρωπαϊκή και – λιγότερο – στην ελληνική οικονομία, σε συνδυασμό και με την αρνητική επίδραση από πιθανούς δασμούς στη δεύτερη θητεία Τραμπ στο Λευκό Οίκο.
Εκείνο που φοβίζει περισσότερο τους αναλυτές είναι το γεγονός ότι η Γερμανία βλέπει μόνο αμυδρά την έξοδο από το τούνελ της ύφεσης και το 2025. Τούτο, με δεδομένο ότι η χώρα έχει μπει όχι μόνο σε οικονομική, αλλά και σε πολιτική κρίση, αφού μετά τις πρόωρες εκλογές του Φεβρουαρίου η χώρα αναμένεται να έχει νέα κυβέρνηση προς το τέλος του χρόνου. Όλα αυτά, ενώ η προεδρία Τραμπ, μπορεί να χτυπήσει τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης εκεί που την “πονάει”: στις εξαγωγές. Αν τελικά υλοποιηθεί η εξαγγελία Τραμπ για αύξηση δασμών στις εισαγωγές από την Ε.Ε. ο πρώτος που θα χτυπηθεί είναι η γερμανική βιομηχανία.
Το πρόβλημα της Γερμανίας θα είναι το μεγαλύτερο για την Ε.Ε. αλλά όχι το μοναδικό. Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε. η Γαλλία μπορεί υπό προϋποθέσεις και με την παρέμβαση Τραμπ να φλερτάρει με το φάσμα της ύφεσης. Η πολιτικοοικονομική κρίση της Γαλλίας δεν θα λήξει σύντομα καθώς η κυβέρνηση Μπαϊρού προσπαθεί ακόμη να βρει το βήμα της και οι εκλογές αργούν.
Οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες σε κρίση μπορούν να επιδεινώσουν τις προοπτικές για την Ευρωζώνη και την Ε.Ε. η οποία έπασχε από ισχαιμική ανάπτυξη από το 2023.
Οι επιπτώσεις για την Ε.Ε.
Οι επιπτώσεις στις εξαγωγές από τις – όποιες – κινήσεις Τραμπ, θα επιβραδύνουν την ανάπτυξη στην Ε.Ε. αλλά ασύμμετρα. Τις μεγαλύτερες επιπτώσεις, θα έχουν οι πιο εξαγωγικές οικονομίες στις οποίες συγκαταλέγονται εκτός από τη Γερμανία και τη Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ολλανδία, η Δανία, η Φιλανδία και η Σουηδία. Η επιδείνωση της ανάπτυξης θα έχει καταλυτικές επιδράσεις στο ευρώ, το οποίο αναμένεται να συναντήσει την ισοτιμία του 1:1 προς το δολάριο νωρίτερα από το καλοκαίρι . Με δεδομένο το ενεργειακό έλλειμμα της Ευρώπης, η αποδυνάμωση του ευρώ είναι πιθανό να επαναφέρει πληθωριστικές πιέσεις για όλες τις χώρες της Ευρώπης.
Κάτι τέτοιο είναι πιθανό να αναστρέψει την πορεία μείωσης των επιτοκίων που έχει προγραμματίσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, δυσκολεύοντας ακόμη περισσότερο την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας . Ειδικά σε αυτή την χρονική φάση, στην οποία η Ε.Ε. δείχνει ότι εκτός των άλλων, πάσχει και από φυγή επενδύσεων προς τις ΗΠΑ.
Οι επιπτώσεις για Ελλάδα
Ειδικότερα για την Ελλάδα, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η εμφάνιση νέων πληθωριστικών πιέσεων, την στιγμή που ο πληθωρισμός στην χώρα μας είναι ακόμη υψηλότερος από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Μάλιστα, ένας πληθωρισμός που θα έρθει από αυξήσεις των τιμών της ενέργειας, θα απειλήσει ένα πληθωριστικό “σπιράλ” σε όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες. Άλλωστε, με βάση τα στοιχεία του Δεκεμβρίου, φυσικό αέριο και τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος αύξησαν τον πληθωρισμό κατά 0,2% σε ετήσια βάση.
Στον τομέα των εξαγωγών, η κρίση του 2024 είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των εξαγωγών για το σύνολο του έτους κατά 2%. Για το 2025, οι προοπτικές θα είναι χειρότερες για τις εξαγωγές αγαθών καθώς το μεγαλύτερη μέρος των εξαγωγών μας είναι προς τη Γερμανία. Η μεγαλύτερη ανησυχία είναι μήπως η επιβράδυνση που επηρεάζει και την ιδιωτική κατανάλωση, χτυπήσει τον εξαιρετικά σημαντικό τομέα του τουρισμού, ο οποίος δέχεται το μεγαλύτερο όγκο επισκεπτών κάθε χρόνο από την Κεντρική Ευρώπη.