Λέρος: Πόρισμα-σοκ για τον Οικονομικό Έλεγχο στον Δήμο – Τι ειπώθηκε κατά την ενημερωτική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου

Ειδικότερα, την Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου 2025 και ώρα 18.00, πραγματοποιήθηκε συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Λέρου προκειμένου οι ορκωτοί λογιστές – ελεγκτές να ενημερώσουν το Σώμα για τα ευρήματα του Οικονομικού – Διαχειριστικού Ελέγχου που διενεργήθηκε για την περίοδο 2019 – 2024.

Την αναλυτική παρουσίαση των ευρημάτων του ειδικού διαχειριστικού ελέγχου, πραγματοποίησε ο κ. Διονύσιος Θεοφανόπουλος.

Διαβάστε επίσης:

ΗΠΑ: 40 μέρες shutdown – Παραλύουν τα αεροδρόμια με χιλιάδες ακυρώσεις πτήσεων

10.11.2025

217

Συνεχίζεται το ταξίδι των Παλαίμαχων της Λέρου στην Sabaudia της Ιταλίας

09.11.2025

908

Σημειώνεται ότι το σύνολο των μελών της Αντιπολίτευσης δεν προσήλθε στη συνεδρίαση, μετά από επιστολή που δημοσιοποίησε στα ΜΜΕ ο επικεφαλής κ. Μιχάλης Κόλιας εξηγώντας τους λόγους γι’ αυτή την απόφαση.

Τα σημαντικότερα σημεία σύμφωνα με το πόρισμα και όσα είπαν οι ορκωτοί ελεγκτές

• Έκταση ελέγχου: Εξετάστηκαν 697 συμβάσεις/δαπάνες (2019–2024). Από τις 212 που ελέγχθηκαν σε βάθος, εντοπίστηκαν ευρήματα στις 34.
• Μη νόμιμες δαπάνες (σύμφωνα με το πόρισμα): 1.168.379,45 € (ενδεικτικά: “Smart Cities” 764.251,07 €, αντικατάσταση κολώνων 130.000 €, κατατμήσεις 274.128,38 €).
• Υπό διερεύνηση πρόσθετο έλλειμμα: 3.250.000 € συνδεόμενο με διαγραφή εισερχόμενων emails του Δήμου και επιπτώσεις από σοβαρά ζητήματα (περιβάλλον–λιμάνι).
• Διαγραφή υπηρεσιακών emails: Το πόρισμα την αξιολογεί ως πράξη που μπορεί να υπαχθεί σε υπεξαγωγή εγγράφου (222 ΠΚ), παράβαση καθήκοντος (259 ΠΚ) και παρακώλυση πληροφοριακού συστήματος (292Β ΠΚ).

Κατατμήσεις συμβάσεων βάσει πορίσματος:

• Επέκταση κεντρικού προβλήτα Λακκίου: τεκμηριώνεται ως ομοειδές ενιαίο αντικείμενο, μη νόμιμες δαπάνες 98.038,52 €.
• Δημοτική Αγορά Λακκίου: σειρά μελετών/υπηρεσιών με κοινό σκοπό, αξιολογούνται από τους ελεγκτές ως κατατμήσεις.

Μεγάλοι φάκελοι:

• “Smart Cities – οδοφωτισμός”: εντοπίζονται σοβαρές αποκλίσεις από αρχές διαφάνειας/ίσης μεταχείρισης στον διαγωνισμό.
• Αντικατάσταση κολώνων: απόσυρση παραδοσιακών κολώνων μεγάλης αξίας – ζητήματα με την εκποίηση/είσπραξη.
• Περιβαλλοντικός & λιμενικός κίνδυνος: ΦΕΚ ΥΠΕΝ (9/2023) για 15.000 τόνους αποβλήτων σε μη αδειοδοτημένο χώρο (εκτιμώμενο κόστος ~2,25 εκατ. €) και μελέτη για επικίνδυνη σπηλαίωση στο Λιμάνι Λακκίου (~1 εκατ. € για αποκατάσταση).

Το πόρισμα αναφέρεται σε ενδεχόμενα ποινικά αδικήματα

• Αίσθηση προκάλεσε η αναφορά των ελεγκτών σε ενδεχόμενα ποινικά αδικήματα (σε σχέση με τα ευρήματα του ελέγχου και χωρίς να αποδίδει ευθύνες σε πρόσωπα), όπως «συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση», απάτη, απιστία, υπεξαγωγή εγγράφου, παράβαση καθήκοντος, κα.
• Σημειώνεται ότι τόσο στη συνεδρίαση του Δ.Σ. όσο και στο πόρισμα, τονίζεται ότι όλα όσα αναφέρονται (ποινικές ευθύνες/καταλογισμοί) τελούν υπό διερεύνηση και «εφόσον αποδειχθούν», τόσο για ενδεχόμενες ευθύνες αιρετών οργάνων, όσο και υπαλλήλων.
• Η ίδια ενότητα υπογραμμίζει πως τα ευρήματα, αν επιβεβαιωθούν, προσβάλλουν την περιουσία/συμφέροντα του Δήμου και συνιστούν «μείζονα θεσμική παρεκτροπή», ζητώντας άμεση και ενδελεχή διερεύνηση.

Βάσει του πορίσματος, τι ζητούν να γίνει (ενέργειες)

• Άμεσος έλεγχος/εισαγγελική παραγγελία για άσκηση ή μη ποινικής δίωξης (ΓνΝΣΚ 64/2017).
• Κοινοποίηση στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας, Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου και Ελεγκτικό Συνέδριο για ενδεχόμενους καταλογισμούς.
• Έλεγχος ενδεχόμενων πειθαρχικών ευθυνών πρώην αιρετών και έκτακτοι διαχειριστικοί έλεγχοι σε όλα τα νομικά πρόσωπα του Δήμου.

Σημείωση νομικής δεοντολογίας

Όλες οι αναφορές προέρχονται από το πόρισμα των ελεγκτών αλλά και από τα όσα είπαν δημοσίως κατά τη διάρκεια της εν λόγω συνεδρίασης του Δ.Σ., και τελούν υπό τη ρητή επιφύλαξη ενδεχόμενων ποινικών/πειθαρχικών/διοικητικών ελέγχων. Δεν αναφέρονται ονόματα ή πρόσωπα που τυχόν εμπλέκονται και τα οποία τεκμαίρονται αθώα μέχρι αμετάκλητης δικαστικής κρίσης.

Τι εξετάστηκε

Ελέγχθηκαν συνολικά εκατοντάδες συμβάσεις/δαπάνες της περιόδου 2019–2024. Από αντιπροσωπευτικό δείγμα, προέκυψαν ευρήματα σε σειρά φακέλων, όπως έργα/υπηρεσίες «Smart Cities – οδοφωτισμός», αντικατάσταση κολώνων φωτισμού, μελέτες/υπηρεσίες για Δημοτική Αγορά, καθώς και παρεμβάσεις σε λιμενικά έργα.

Τα βασικά ευρήματα (σύμφωνα με το πόρισμα)

• Μη νόμιμες δαπάνες: 1.168.379,45 €
• Κατατμήσεις συμβάσεων: περιπτώσεις ομοειδών αντικειμένων που αντιμετωπίζονται ως ενιαία (ενδεικτικό ποσό προβλήτα Λακκίου: 98.038,52 €)
• Smart Cities – οδοφωτισμός: σοβαρές αποκλίσεις από αρχές διαφάνειας/ίσης μεταχείρισης
• Αντικατάσταση κολώνων: ζητήματα με απόσυρση/εκποίηση παλαιών και την είσπραξη
• Διαγραφή υπηρεσιακών emails: πράξη που, κατά το πόρισμα, δύναται να υπαχθεί σε ποινικά αδικήματα (υπεξαγωγή εγγράφου, παράβαση καθήκοντος, παρακώλυση πληροφοριακού συστήματος)
• Περιβαλλοντικός/λιμενικός κίνδυνος: εκτιμώμενα υψηλά κόστη αποκατάστασης (απόβλητα & σπηλαίωση Λιμένα Λακκίου)

Οι αριθμοί του ελλείμματος και η αποτίμηση της ζημίας
Το διαχειριστικό έλλειμμα που διαπιστώνεται από μη νόμιμες δαπάνες ανέρχεται σε 1.168.379,45 ευρώ. Αναλύεται σε τρεις συνιστώσες: κατατμήσεις δαπανών 274.128,38 ευρώ, μη νόμιμη δαπάνη 764.251,07 ευρώ για την «Ενεργειακή Αναβάθμιση – Αυτοματοποίηση Συστημάτων Ηλεκτροφωτισμού Κοινοχρήστων Χώρων – Εφαρμογές Smart Cities», και μη νόμιμη δαπάνη 130.000 ευρώ για την «Αντικατάσταση κολόνων οδικού φωτισμού». Παράλληλα, τελεί υπό διερεύνηση πρόσθετο διαχειριστικό έλλειμμα 3.250.000 ευρώ, που συνδέεται με διαγραφή εισερχόμενων από τον κεντρικό λογαριασμό e-mail του Δήμου.

Το έργο LED: πού αλλοιώθηκε η σύμβαση σε σχέση με την προκήρυξη
Κατά τους ελεγκτές, η τελικώς υπογραφείσα σύμβαση παροχής υπηρεσιών για το έργο LED απέκλινε ουσιωδώς από τους όρους της διακήρυξης, σε σημείο που αν οι μεταβολές είχαν τεθεί εξαρχής θα απαιτείτο νέος. Η έκθεση αναφέρει ρητά ότι τέθηκε υπόψη «σειρά παρεκκλίσεων» που αλλοίωσαν τους όρους υπέρ του αναδόχου και εις βάρος του Δήμου, παραπέμποντας για την πλήρη απαρίθμηση στην εισήγηση δημάρχου της 11-07-2024. Η υπόθεση του οδοφωτισμού LED είναι το κεντρικότερο εύρημα της έκθεσης. Οι ελεγκτές επισημαίνουν ότι έξι κρίσιμες προβλέψεις της προκήρυξης του διαγωνισμού άλλαξαν αυθαίρετα στη σύμβαση με τον ανάδοχο, γεγονός που συνιστά σοβαρή αλλοίωση των όρων και παραβίαση της αρχής της διαφάνειας. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:
1. Αλλαγές στον τρόπο μέτρησης της εξοικονόμησης ενέργειας.
2. Τροποποιήσεις στους χρόνους απόδοσης και παράδοσης.
3. Διευκολύνσεις στον ανάδοχο ως προς τις εγγυήσεις.
4. Μεταβολές στις τεχνικές προδιαγραφές.
5. Εισαγωγή όρων που δεν υπήρχαν αρχικά στην προκήρυξη.
6. Παράκαμψη της υποχρέωσης για συγκεκριμένες πιστοποιήσεις.
Κατά τη σύνοψη των ελεγκτών αφορούν συμπληρωματικές ευνοϊκές ρυθμίσεις για τον ανάδοχο στους χρόνους ανταπόκρισης, στο πλαίσιο αποζημιώσεων και στους όρους καταγγελίας /διακοπής, που αλλοιώνουν ουσιωδώς τον αρχικό διαγωνιστικό ανταγωνισμό.
Η οικονομική επίπτωση που αποτιμάται για το σκέλος του LED ανέρχεται σε 764.251,07 ευρώ ως «μη νόμιμη δαπάνη», ποσό που συμπεριλαμβάνεται στο συνολικό διαχειριστικό έλλειμμα.

Αντικατάσταση κολόνων και «άτυπη» εκποίηση υλικών
Ξεχωριστό κεφάλαιο αποτελούν οι παρεμβάσεις στις κολόνες οδοφωτισμού. Από την έκθεση προκύπτει ότι αποσύρθηκαν παραδοσιακές χυτοσιδηρές κολόνες «σημαντικής αξίας» και αντικαταστάθηκαν με νέες, αγορασμένες από τον ίδιο ανάδοχο του LED, με σύμβαση 177.907 ευρώ και έναν συμμετέχοντα. Για το συγκεκριμένο σκέλος οι ελεγκτές καταγράφουν «μη νόμιμη δαπάνη» 130.000 ευρώ, που συνυπολογίζεται στο έλλειμμα.

Κατατμήσεις δαπανών: το μοτίβο των μικρών τεμαχίων
Στις κατατμήσεις, η έκθεση παραθέτει πίνακα υποθέσεων 2020–2023 και αποτιμά το ύψος τους σε 274.128,38 ευρώ, τονίζοντας ότι πρόκειται για ομοειδείς και αλληλένδετες δαπάνες που έπρεπε να συγκεντρωθούν και να δημοπρατηθούν, κατ’ εφαρμογή της νομολογίας ΑΕΠΠ (209/2017, 31/2019).

Διαγραφή εισερχομένων e-mail: ρήγμα στη διοικητική συνέχεια και εκτίμηση ζημίας
Οι ελεγκτές τεκμηριώνουν ότι, την πρώτη εργάσιμη ημέρα της νέας δημοτικής αρχής (02.01.2024), διαπιστώθηκε παντελής απουσία εισερχομένων πριν από 29.12.2023 στον κεντρικό λογαριασμό info@leros.gr
Η απώλεια αυτών των υπηρεσιακών μηνυμάτων συνιστά απώλεια δημοσίων εγγράφων κατά τον Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας και βλάβη στην επιχειρησιακή συνέχεια. Στο οικονομικό σκέλος, η έκθεση καταγράφει υπό διερεύνηση πρόσθετο διαχειριστικό έλλειμμα 3.250.000 ευρώ συνδεόμενο με τα διαγεγραμμένα e-mail.

«Επεκτάσεις» οδοφωτισμού χωρίς μελέτες και κίνδυνοι ασφάλειας
Το 2021 υλοποιήθηκαν δύο επεκτάσεις οδοφωτισμού συνολικού μήκους 2.500 μ. χωρίς θεσμοθετημένες διαδικασίες, χωρίς μελέτη, τεχνική έγκριση ή επίβλεψη. Πέρα από τη νομιμότητα, οι ελεγκτές αναδεικνύουν και ποινικούς κινδύνους για παράβαση καθήκοντος και «έκθεση» (άρθρο 306 ΠΚ), καθώς εγκαταστάσεις υπό τάση χωρίς πιστοποιημένη Η/Μ μελέτη δημιουργούν αντικειμενικό κίνδυνο για τη ζωή και τη σωματική ακεραιότητα.

Παραχώρηση δημοτικού χώρου  χωρίς αντάλλαγμα
Η έκθεση καταγράφει δωρεάν παραχώρηση χώρου για αποθήκευση/διάθεση βεγγαλικών χωρίς νομική βάση και χωρίς σύμπραξη της Κτηματικής Υπηρεσίας. Επισημαίνεται απώλεια δυνητικών εσόδων και απόκλιση από τις επιταγές χρηστής διαχείρισης, με σαφή σύσταση ανάκλησης της παραχώρησης και διερεύνησης ευθυνών.
Ελλείψεις εσωτερικού ελέγχου και ωριμότητας
Στο επίπεδο συστημικών αδυναμιών, οι ελεγκτές σημειώνουν ότι ο Δήμος δεν έχει υλοποιήσει καταγραφή–χαρτογράφηση ενδογενών δημοσιονομικών κινδύνων, όπως απαιτείται από την απόφαση ΦΓ8/55081 (ΦΕΚ Β’ 4938/9.11.2020), ενώ δεν τηρούνταν καθημερινά πρωτόκολλα καταμέτρησης μετρητών στο ταμείο κατά την περίοδο 01.09.2019–31.12.2024.

Συνοπτικά (βάσει πορίσματος):

Παρακολουθήστε το Βίντεο της συνεδρίασης:

ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΛΕΡΟΥ

ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ