Από σήμερα οι πρώτες αυξήσεις στην αντλία για την αμόλυβδη. Στη σκιά της κρίσης στη Μέση Ανατολή το σημερινό Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας. Ο κίνδυνος για θερινό ράλι στις τιμές του ρεύματος και το ελληνικό αίτημα για άμεση λειτουργία της Task Force.
Από σήμερα μέχρι και την Τετάρτη αναμένεται να περάσει σταδιακά στην αντλία η επίπτωση από την εκτίναξη των διεθνών τιμών του μπρεντ την Παρασκευή, μετά την έναρξη της επιχείρησης του Ισραήλ κατά του Ιράν, με την εξέλιξη της σύγκρουσης να κρίνει προφανώς και τη συνέχεια.
Αν και όπως λένε στελέχη διυλιστηρίων και εταιρειών εμπορίας, η αύξηση σε αυτή τη φάση δεν θα είναι μεγάλη και δεν θα ξεπεράσει στην αντλία τα 2-2,5 σεντς το λίτρο, που μεταφράζεται σε μια εκτίμηση για μέση τιμή πανελλαδικά στο 1,76 ευρώ το λίτρο (από 1,73 την Παρασκευή), δεν αποκλείεται κερδοσκοπικά παιχνίδια να την ανεβάσουν ακόμη υψηλότερα.
Άλλωστε η εικόνα είναι δυναμική. Την Παρασκευή το μπρεντ έφτασε και στα 79 δολάρια και καθώς θα φεύγουν οι κυλιόμενες διεθνείς τιμές των τελευταίων ημέρων και θα μπαίνουν στο μοντέλο τιμολόγησης των ελληνικών διυλιστηρίων οι καινούργιες, το τοπίο για τη λιανική θα αλλάζει συνεχώς.
Στην κυβέρνηση, μπροστά στον φόβο κερδοσκοπικών φαινομένων, με προφανή τον κίνδυνο ενός νέου πληθωριστικού κύματος και με το πλαφόν κέρδους στα καύσιμα να βαίνει προς άρση στα τέλη του μήνα, έχουν ξεκινήσει ελέγχους στα πρατήρια, όπως διεμήνυσε ο υπ. Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος, που θα επεκταθούν σε όλη την αλυσίδα επεξεργασίας, εμπορίας και διάθεσης υγρών καυσίμων.
Τα καύσιμα φυσικά είναι η μία μόνο πτυχή του κινδύνου. Ενόψει ενός πάντα «επικίνδυνου» Ιουλίου για τις τιμές στο ρεύμα, η άλλη πτυχή αφορά το φυσικό αέριο, που έκλεισε την Παρασκευή στα 37,8 €/MWh, με ημερήσια άνοδο 5% (και μηνιαία άνοδο άνω του 7,50%).
Τα σινιάλα απαιτούν εγρήγορση, πόσο μάλλον όταν οι τιμές στα χρηματιστήρια ενέργειας της ΝΑ Ευρώπης διατηρούνται ψηλά, με τον σημερινό μέσο όρο στο ελληνικό να διαμορφώνεται στα 91,93 €/MWh και τη βραδινή αιχμή να εκτινάσσεται στα 189 €/MWh, επίπεδα παρόμοια με αυτά όλων των προηγούμενων ημερών, πολύ πριν εκδηλωθεί η ισραηλινή επίθεση.
Στη σκιά της Μέσης Ανατολής το σημερινό Συμβούλιο Υπ. Ενέργειας
Τόσο η Μέση Ανατολή όσο και γενικότερα η ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ θα βρεθούν στο επίκεντρο του σημερινού Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας στο Λουξεμβούργο, όπου μπορεί η ατζέντα να αφορά μεταξύ άλλων τις προτεραιότητες της δανέζικης προεδρίας, την προστασία των κρίσιμων ενεργειακών υποδομών, το σχέδιο της Κομισιόν για επενδύσεις στην πυρηνική ενέργεια (PINC) και την πρόοδο του REPowerEU, ωστόσο η σύγκρουση Ισραήλ – Ιράν θα επισκιάσει προφανώς τα πάντα.
Σε αυτό το τοπίο, ο Ελληνας υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, από κοινού με τον υφυπουργό Νίκο Τσάφο, θα απαιτήσουν σύμφωνα με τις πληροφορίες την άμεση ενεργοποίηση της Task Force, δηλαδή μιας ομάδας κρούσης, με αντικείμενο το πώς θα αποφευχθεί ένα νέο θερινό ράλι τιμών στη ΝΑ Ευρώπη, αντίστοιχο με το περυσινό. Σαν όργανο, ναι μεν έχει συσταθεί από την Κομισιόν, ωστόσο δεν έχει συνεδριάσει ούτε μια φορά, παρότι βρισκόμαστε στα μέσα Ιουνίου.
Το θέμα ενός καλύτερου συντονισμού μεταξύ Διαχειριστών, Ρυθμιστών και κυβερνήσεων της περιοχής, μέσω μιας Task Force που θα συντονίζει τους εμπλεκόμενους και θα διασφαλίζει ενόψει καλοκαιριού ότι υπάρχει επαρκής δυναμικότητα στις διασυνδέσεις, προκειμένου να διορθώνει τις όποιες αστοχίες, έχει τεθεί από το ΥΠΕΝ στην Κομισιόν ήδη από τον Μάρτιο.
Στη θεωρία, η δουλειά του φορέα είναι να δημιουργήσει έναν μηχανισμό πρόληψης ενεργειακών κρίσεων που θα τσεκάρει εκ των προτέρων όλα τα κρίσιμα συστατικά για την ασφάλεια εφοδιασμού των χωρών της ΝΑ Ευρώπης -από το capacity στις διασυνδέσεις, μέχρι το πόσες και ποιες μονάδες βρίσκονται εκτός λειτουργίας και τι μέτρα έχουν λάβει ή προτίθενται να λάβουν οι εμπλεκόμενοι.
Η ελληνική πλευρά θα επαναλάβει την ανάγκη να λειτουργήσει άμεσα η επιτροπή και στο μεσοδιάστημα, δηλαδή μέχρι αυτό να γίνει, να συσταθεί μια ομάδα εργασίας από τους Διαχειριστές και άλλους εμπλεκόμενους των χωρών της περιοχής (π.χ. Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία), που θα φροντίζει να εντοπίζει εγκαίρως το πρόβλημα στις διασυνοριακές διασυνδέσεις ή στη διαθεσιμότητα των μονάδων, και θα σπεύδει να διορθώσει αστοχίες.
Δίχως να είναι σαφής η αποτελεσματικότητα όλων τα παραπάνω, το μόνο βέβαιο είναι ότι τα καμπανάκια ενόψει καλοκαιριού έχουν πληθύνει. Το αναγνώρισε η ίδια η Γενική Διευθύντρια της DG Energy, Ditte Jorgensen, στο πρόσφατο Power Summit της Eurelectric, ενώ στον κίνδυνο, στον κατακερματισμό και στις πολλές και διαφορετικές «αγορές ενέργειας» της ΕΕ αναφέρθηκε χθες από τη Σόφια και ο ΥΠΕΝ Σ. Παπασταύρου, στο Green Transition Forum 5.0 για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της Καινοτομίας στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Τα παραπάνω δείχνουν πόσο εύθραυστη είναι η κατάσταση στον νοτιοανατολικό ενεργειακό διάδρομο της ΕΕ, εικόνα που θα επιδεινωθεί περαιτέρω στο κακό σενάριο μιας περαιτέρω κλιμάκωσης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν στη Μ. Ανατολή, με ό,τι αυτό μπορεί να πυροδοτήσει για την ενεργειακή ασφάλεια και τις τιμές.
Ο εφιάλτης με τα Στενά του Ορμούζ
Στην παρούσα φάση, ουδείς μπορεί να κάνει κάποια πρόβλεψη, με τις επιθέσεις μεταξύ Ισραήλ και Ιράν σε πλήρη εξέλιξη, τα πάντα να κινούνται στην κόψη του ξυραφιού και με το ενδεχόμενο να κλείσει η Τεχεράνη τα Στενά του Ορμούζ, απ’ όπου διέρχεται το 30% των όγκων πετρελαίου που διακινείται παγκοσμίως δια θαλάσσης, δηλαδή 15 εκατ. βαρέλια την ημέρα, να αποτελεί πάντα τον μείζονα φόβο των αγορών. Η Κίνα, ο καλύτερος πελάτης του ιρανικού αργού, καλύπτει το 50% και πλέον των αναγκών της μέσω των Στενών.
Στην αγορά, αν και ως σενάριο ο αποκλεισμός των Στενών δεν είναι 100% απίθανος, η κυρίαρχη άποψη ήταν (και είναι) πως έχει μικρές πιθανότητες και ότι το καθεστώς του Αλί Χαμενεΐ θα δράσει ορθολογικά(;), αφού πολύ μεγάλο μέρος από τα ιρανικά έσοδα εξαρτώνται από τα Στενά. Τα τελευταία νέα δείχνουν ότι η κίνηση στα Στενά του Ορμούζ δεν έχει επηρεαστεί και τα τάνκερ συνεχίζουν να φορτώνουν κανονικά, ενώ το Ιράν παρά τις κατά καιρούς απειλές, ουδέποτε τις έκανε πράξη.
Στο κακό σενάριο, τυχόν κλείσιμο των Στενών από το Ιράν θα πυροδοτούσε προφανώς τα χειρότερα δυνατά σενάρια (πετρέλαιο στα 130 δολ./βαρέλι, κατά την JPMorgan Chase), με επιπτώσεις και για το LNG, τόσο για την Ευρώπη η οποία εισήγαγε πέρυσι από το Κατάρ 11,8 bcm όσο κυρίως για την Κίνα.
Το 24% των συνολικών αναγκών της ασιατικής υπερδύναμης σε LNG καλύφθηκε πέρυσι από το Κατάρ μέσω των Στενών, σύμφωνα με το S&P Global. Αλλωστε μέσω του Κατάρ προήλθε πέρυσι το 18,8% των παγκόσμιων εξαγωγών LNG, ενώ τον Φεβρουάριο η χώρα του Κόλπου ξεπέρασε την Αυστραλία και έγινε ο νούμερο ένα εξαγωγέας LNG στην Κίνα, με το ποσοστό του να φτάνει στο 33,4% του συνόλου κατά την περίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου.
Πέραν όμως του εφιαλτικού σεναρίου για τα Στενά, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος των επιλεκτικών επιθέσεων σε πετρελαιοφόρα, οι παρεμβολές στη ναυσιπλοΐα και η τοποθέτηση ναρκών, σενάρια απέναντι στα οποία οι αγορές αντιδρούν με έντονη νευρικότητα και έντονο risk premium.
Πηγή: euro2day.gr