Όλο και περισσότερη στρατιωτική βοήθεια φέρεται να λαμβάνει το τελευταίο διάστημα η Ουκρανία στον πόλεμο που βρίσκεται σε εξέλιξη από την εισβολή της Ρωσίας το 2022. Με τις ειρηνευτικές συνομιλίες να οδηγούνται σε αδιέξοδο και με τις ΗΠΑ να έχουν «υποχωρήσει» από επικεφαλής των διαπραγματεύσεων, οι δύο πλευρές δεν δείχνουν να βρίσκουν σημείο επαφής, ενώ το κλίμα είναι τεταμένο και στη διπλωματία μετά τις εκατέρωθεν εμπρηστικές δηλώσεις εν όψει της γιορτής της 9ης Μαΐου στη Μόσχα.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ωστόσο φαίνεται πως εξασφάλισε σε μεγάλο βαθμό την συνέχιση της ενίσχυσης στρατιωτικού υλικού και όπλων από τις ΗΠΑ, μετά την συμφωνία με τον Ντόναλντ Τραμπ για τις σπάνιες γαίες.
Ωστόσο, όπως αποκαλύπτουν οι New York Times, πέρα από την αυξανόμενη βοήθεια από την Ουάσινγκτον, ένα σύστημα αεράμυνας Patriot που εδρεύει στο Ισραήλ θα σταλεί στην Ουκρανία, δήλωσαν τέσσερις νυν και πρώην Αμερικανοί αξιωματούχοι τις τελευταίες ημέρες, και οι Δυτικοί σύμμαχοι συζητούν για τον εφοδιασμό και από Γερμανία ή Ελλάδα για την παροχή ενός ακόμη τέτοιου οπλικού συστήματος.
Οι αξιωματούχοι, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας λόγω της ευαισθησίας των συζητήσεων, αρνήθηκαν να περιγράψουν την άποψη του Τραμπ για την απόφαση μεταφοράς περισσότερων συστημάτων Patriot στην Ουκρανία.
Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου δεν παρέχει λεπτομέρειες σχετικά με τη δύναμη και την τοποθέτηση των αμυντικών συστημάτων, δήλωσε ο Τζέιμς Χιούιτ, εκπρόσωπος του συμβουλίου. «Ο πρόεδρος Τραμπ ήταν σαφής: θέλει να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και να σταματήσουν οι δολοφονίες», είπε.
Ένας πρώην αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε εξασφαλίσει τη συμφωνία με το Ισραήλ τον Σεπτέμβριο, πριν από τις εκλογές που κέρδισε ο Τραμπ. Το Υπουργείο Άμυνας ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι «συνεχίζει να παρέχει εξοπλισμό στην Ουκρανία από προηγουμένως εγκεκριμένα» πακέτα, αναφερόμενο σε όπλα που αποσύρθηκαν από υπάρχοντα αποθέματα και νέες αγορές.
Γιατί εντείνονται οι αποστολές όπλων και στρατιωτικού υλικού
Η παράδοση, η οποία δεν έχει αναφερθεί προηγουμένως, έρχεται καθώς η Ρωσία έχει εντείνει τις επιθέσεις της στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης μιας πυραυλικής επίθεσης στο Κίεβο στις 24 Απριλίου, η οποία ήταν η πιο θανατηφόρα από το περασμένο καλοκαίρι.
Πριν από ένα χρόνο, οι σύμμαχοι δυσκολεύονταν να απαντήσουν στο αίτημα του κ. Ζελένσκι για επτά συστήματα Patriot. Αν και η Ουκρανία διαθέτει πλέον οκτώ, μόνο έξι λειτουργούν.
Τα άλλα δύο ανακαινίζονται, δήλωσε ένας από τους Αμερικανούς αξιωματούχους. Με ένα από το Ισραήλ και ένα από τη Γερμανία ή την Ελλάδα, η Ουκρανία θα είχε συνολικά 10 συστήματα Patriot, κυρίως για την προστασία της πρωτεύουσας, Κίεβο.
Καθώς η Ρωσία έχει εντείνει τις πρόσφατες επιθέσεις, οι πρόσφατες δημόσιες δηλώσεις του Τραμπ για τον πόλεμο έχουν μαλακώσει υπέρ της Ουκρανίας.
Ο Τραμπ είχε μια εγκάρδια συνάντηση με τον Ζελένσκι στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου στη Ρώμη το περασμένο Σαββατοκύριακο, μετά από μια καταστροφική συνάντηση τον Φεβρουάριο στο Οβάλ Γραφείο. Έχει μειώσει την αρνητική ρητορική του για τον Ζελένσκι και έχει αμφισβητήσει το κατά πόσον η Ρωσία ενδιαφέρεται σοβαρά για τις ειρηνευτικές συνομιλίες. Μια καθυστερημένη συμφωνία για τα ορυκτά με την Ουκρανία υπογράφηκε την Τετάρτη, ανοίγοντας τον δρόμο για περισσότερη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ.
Ζελένσκι: Τα ορυκτά φέρνουν όπλα από τις ΗΠΑ
Το Σάββατο, ο κ. Ζελένσκι δήλωσε σε δημοσιογράφους στο Κίεβο ότι η συμφωνία για τα ορυκτά θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα στείλουν περισσότερα συστήματα αεράμυνας.
Σύμφωνα με τους αμερικανικούς κανόνες εξαγωγής ευαίσθητου αμυντικού εξοπλισμού, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να εγκρίνουν τυχόν μεταφορές των αμερικανικής κατασκευής πυραυλικών συστημάτων Patriot στην Ουκρανία, ακόμη και αν αυτά προέρχονται μέσω άλλων χωρών.
Τα συστήματα είναι σπάνια και η ανάπτυξή τους είναι συχνά ένα παιχνίδι-φάρσα για τα θερμά σημεία του κόσμου, όπου προσπαθούν να καταλάβουν ποια παγκόσμια κρίση τις απαιτεί περισσότερο για να υπερασπιστούν τα αμερικανικά στρατεύματα, τις βάσεις και τους συμμάχους τους.
Ο Τραμπ έχει καταστήσει τον τερματισμό του πολέμου βασικό στόχο της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, αλλά ταυτόχρονα έχει ανατρέψει αυτήν την πολιτική. Παρόλο που η Ρωσία ξεκίνησε τον πόλεμο, ο Τραμπ έχει συχνά εκφράσει τον θαυμασμό του για τον πρόεδρό της, Βλαντιμίρ Πούτιν, και έχει υιοθετήσει ορισμένα ρωσικά επιχειρήματα, όπως το να πει ότι η Ουκρανία δεν θα έπρεπε να μπορεί να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και ότι η Ουκρανία ήταν κατά κάποιο τρόπο υπεύθυνη για τον πόλεμο παρά την εισβολή.
Από την έναρξη του πολέμου, ο Ζελένσκι έχει επανειλημμένα ζητήσει περισσότερα συστήματα Patriot , λέγοντας ότι ήταν απαραίτητα για την υπεράσπιση της χώρας του. Κάθε σύστημα εδάφους-αέρος Patriot αποτελείται από μια συστοιχία με ισχυρό σύστημα ραντάρ και κινητούς εκτοξευτές που εκτοξεύουν πυραύλους για την αναχαίτιση εισερχόμενων βλημάτων.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έστειλαν για πρώτη φορά ένα σύστημα Patriot στην Ουκρανία τον Απρίλιο του 2023. Μέχρι τον Ιανουάριο του 2024 , υπήρχαν ήδη ελλείψεις σε πυραύλους.
«Περιμένουμε τις προμήθειες»
Την Παρασκευή, ο Συνταγματάρχης Γιούρι Ιχνάτ, εκπρόσωπος της ουκρανικής πολεμικής αεροπορίας, δήλωσε ότι δεν είναι μυστικό ότι η Ουκρανία χρειάζεται περισσότερη αεράμυνα. «Πραγματικά περιμένουμε» προμήθειες, είπε.
Από την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Τραμπ έχει απορρίψει δημοσίως τα αιτήματα του κ. Ζελένσκι για περισσότερους Patriot, τους οποίους ο Ζελένσκι προσφέρθηκε πρόσφατα να αγοράσει. Όταν ρωτήθηκε για το αίτημα του Ζελένσκι για την αγορά Patriot πριν από σχεδόν τρεις εβδομάδες, ο Τραμπ είπε ότι ο Ουκρανός ηγέτης «πάντα επιδιώκει να αγοράσει πυραύλους».
Ωστόσο, η Ρωσία έχει αυξήσει τις επιθέσεις της σε ουκρανικές πόλεις – συμπεριλαμβανομένης μιας επίθεσης με μη επανδρωμένο αεροσκάφος στο Κίεβο την Κυριακή που τραυμάτισε 11 άτομα- από τότε που οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν να προωθούν τις ειρηνευτικές συνομιλίες τον Φεβρουάριο.
Στις 24 Απριλίου, ένας ρωσικός βαλλιστικός πύραυλος σκότωσε 13 ανθρώπους και τραυμάτισε σχεδόν 90 άλλους στο Κίεβο. Σε μια σπάνια επίπληξη προς τον Πούτιν, ο Τραμπ έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Βλαντιμίρ, ΣΤΟΠ!». Αργότερα είπε ότι δεν υπήρχε λόγος ο Πούτιν να εκτοξεύει πυραύλους σε περιοχές όπου ζουν άμαχοι. «Με κάνει να σκέφτομαι ότι ίσως δεν θέλει να σταματήσει τον πόλεμο, απλώς με παρακινεί να το κάνω».
Η υπεροπλία της Μόσχας και το «άδειο» οπλοστάσιο του Κιέβου
Η επίθεση κατέδειξε περίτρανα πώς η Ρωσία μπορεί να κατακλύσει τα συστήματα Patriot, συχνά στέλνοντας ένα μπαράζ από drones και πυραύλους σχεδόν ταυτόχρονα. Σχεδόν 70 πύραυλοι, συμπεριλαμβανομένων βαλλιστικών, και περίπου 150 drones επίθεσης στόχευσαν πόλεις σε όλη την Ουκρανία εκείνο το βράδυ, αν και το Κίεβο επλήγη περισσότερο.
Η Ουκρανία δεν διέθετε την αεράμυνα για να καταρρίψει τόσους πολλούς πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη, δήλωσε ο Ιχόρ Κλιμένκο, υπουργός Εσωτερικών της χώρας.
Το επόμενο βράδυ, ο Ζελένσκι ανανέωσε την προσφορά του για την αγορά Patriot. «Είμαστε έτοιμοι να αγοράσουμε τον απαραίτητο αριθμό συστημάτων Patriot για τη χώρα μας», είπε στην ομιλία του. «Δεν πρόκειται για φιλανθρωπία».
Στις 26 Απριλίου, Ζελένσκι και Τραμπ συναντήθηκαν στο περιθώριο της κηδείας του Πάπα στην Πόλη του Βατικανού, οδηγώντας σε μια φαινομενική επαναφορά της σχέσης τους μετά τη συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο τον Φεβρουάριο. Τόσο ο Τραμπ όσο και ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς επέπληξαν τον Ουκρανό πρόεδρο σε αυτή τη συνάντηση, λέγοντας ότι δεν είχε εκφράσει επαρκή ευγνωμοσύνη για την αμερικανική βοήθεια.
Μετά την κηδεία του Πάπα, ο Ζελένσκι είπε ότι αυτός και ο Τραμπ είχαν μιλήσει για μια συμφωνία για την κατανομή των κερδών από την εξόρυξη των φυσικών πόρων της Ουκρανίας. Ο Τραμπ είπε αργότερα ότι ο Ζελένσκι ζήτησε πυραύλους Patriot.
«Μου είπε ότι χρειάζεται περισσότερα όπλα», δήλωσε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους. «Το λέει αυτό εδώ και τρία χρόνια». Αλλά στη συνέχεια, πρόσθεσε, «Κοιτάξτε, θέλει να κάνει κάτι καλό για τη χώρα του».
Το «πράσινο φως» μετά τις υπογραφές
Την Τετάρτη, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ουκρανία υπέγραψαν τη συμφωνία για τα ορυκτά. Αν και δεν αναφέρει ρητά εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, διασφαλίζει τη δυνατότητα αποστολής αμερικανικών όπλων στην Ουκρανία εάν δεν επιτευχθεί ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία.
Ενώ η Ουκρανία εξακολουθεί να λαμβάνει όπλα που έχουν εγκριθεί υπό τον Μπάιντεν, αυτές οι προμήθειες αναμένεται να σταματήσουν αυτό το καλοκαίρι.
Τα συστήματα Patriot κόστισαν τουλάχιστον 1 δισεκατομμύριο δολάρια για την κατασκευή τους και περίπου 90 στρατιώτες για τη λειτουργία τους.
Τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από τους ιχνηλάτες όπλων στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών στο Λονδίνο υποδηλώνουν ότι περίπου 186 συστήματα Patriot βρίσκονται σε λειτουργία παγκοσμίως. Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέχουν περίπου το ένα τρίτο από αυτά και έχουν στείλει πολλά στο εξωτερικό για να προστατεύσουν τους συμμάχους τους στην Ευρώπη, την Ασία και τη Μέση Ανατολή.
Αρκετές δεκάδες Patriot έχουν σταλεί στην περιοχή Ινδο-Ειρηνικού λόγω απειλών από την Κίνα και τη Βόρεια Κορέα, αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες μετέφεραν πρόσφατα τουλάχιστον έναν στη Μέση Ανατολή για να προστατεύσουν το Ισραήλ.
Τι στέλνει η Ευρώπη
Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι κατέχουν περίπου 40 συστήματα, συμπεριλαμβανομένων των οκτώ που βρίσκονται τώρα στην Ουκρανία. Το ένατο Patriot που προέρχεται από το Ισραήλ και ανακαινίζεται για την Ουκρανία είναι ένα παλαιότερο μοντέλο, σύμφωνα με δύο από τους Αμερικανούς αξιωματούχους. Αναμένεται να παραδοθεί στην Ουκρανία μέχρι το καλοκαίρι. Η Γερμανία και η Ελλάδα κατέχουν μαζί περίπου 15 συστήματα Patriot, σύμφωνα με τα στοιχεία του διεθνούς ινστιτούτου.
Η Κατερίνα Στεπανένκο, αναλύτρια για τη Ρωσία στο Ινστιτούτο Μελέτης του Πολέμου, έναν οργανισμό με έδρα την Ουάσινγκτον, δήλωσε ότι οι αυξημένες ρωσικές επιθέσεις πιθανότατα επιδίωξαν εν μέρει να εξαντλήσουν μέρος της αεράμυνας και των αποθεμάτων της Ουκρανίας.
«Μέρος αυτού είναι μια ψυχολογική και πολιτική εκστρατεία που διεξάγει το Κρεμλίνο, στην οποία προσπαθεί να τρομάξει τον ουκρανικό λαό ώστε να αποδεχτεί ουσιαστικά τη συνθηκολόγηση, όταν οι πραγματικότητες του πεδίου της μάχης για τη Ρωσία απέχουν πολύ από το να κερδίσει πραγματικά η Ρωσία», δήλωσε η Στεπανένκο σε συνέντευξή της.
Πηγή: cnn.gr