Σε επίσκεψη εργασίας στη Λα Σπέτσια της Ιταλίας, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας ανακοίνωσε ότι Ελλάδα και Ιταλία υπέγραψαν πρωτόκολλα/δήλωση προθέσεων για την προμήθεια δύο μεταχειρισμένων φρεγατών FREMM (Carlo Bergamini – Virginio Fasan), με δυνατότητα +2 στο μέλλον. Δεν δόθηκαν οικονομικά στοιχεία, ωστόσο η προμήθεια καταγράφεται ως μέρος του ευρύτερου πλάνου ανανέωσης στόλου που περιλαμβάνει και 4η FDI HN (Belharra).
Τι είναι οι ιταλικές FREMM (Bergamini – Virginio Fasan)
Οι ιταλικές φρεγάτες FREMM υπηρετούν στη Marina Militare σε διαμορφώσεις ASW (ανθυποβρυχιακού πολέμου) και GP (γενικής χρήσης). Φέρουν ραντάρ Kronos MFRA, 16 κελιά SYLVER A50 για Aster 15/30, 127/64 mm Vulcano (στις GP – φρεγάτα Bergamini) και 8 Teseo/Otomat (με δυνατότητες κρούσης εδάφους), ενώ η ASW φρεγάτα Virginio Fasan έχει σχεδιαστεί για ανθυποβρυχιακή χρήση (ASW) και δίνει έμφαση στο πακέτο ανθυποβρυχιακού πολέμου.
Πού «κουμπώνουν» με τις ελληνικές Belharra (Κίμων)
Οι ελληνικές FDI HN έχουν ως κορμό το Sea Fire 4D AESA και 32 κελιά A50 με Aster 30 για αντιαεροπορική άμυνα περιοχής, συν RAM (21 βλ.) για σημειακή άμυνα, διαμόρφωση πιο «γεμάτη» σε ΑΑW (αντιαεροπορική άμυνα) από τυπικές FREMM-IT. Η Αθήνα κινείται παράλληλα για 4η FDI, με αναβαθμισμένη διαμόρφωση («Standard 2++»), ενώ όπως μεταδίδει το ΑΠΕ – ΜΠΕ, ο υπουργός κ. Δένδιας ανέφερε πως “θα εισηγηθώ στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής την μετατροπή των τριών προηγούμενων φρεγατών Belharra Standard 2 στο επίπεδο Standard 2++”. Σε ανοιχτές πηγές αναφέρεται ότι θα εξετάσει ενσωμάτωση Aster 30 B1NT (Εμβέλεια εμπλοκής: ~150 km, Οροφή εμπλοκής: ~25 km, Ταχύτητα: Mach ~4,5) και πυραύλου κρουζ MdCN (Αρχικά ονομαζόμενος SCALP Naval με εμβέλεια 1000+ km – απαιτεί εκτοξευτές SYLVER A70). Αυτές οι αναφορές παραμένουν μη οριστικές μέχρι σύμβασης/τεχνικών δεσμεύσεων.
«Καυτή» λεπτομέρεια: ο πύραυλος ELSA και τα σενάρια κρουζ
Ο ΥΕΘΑ εξέφρασε την επιθυμία οι FREMM να «πάρουν» τον νέας γενιάς πύραυλο ELSA (πρόγραμμα European Long-Range Strike Approach), ένα αναδυόμενο ευρωπαϊκό πλαίσιο μακρού πλήγματος (πιθανός κλάδος κρουζ/αντιπλοϊκού στο μέλλον). Σημειώνεται ότι το ELSA δεν είναι επιχειρησιακό: βρίσκεται σε πολιτικο-βιομηχανική φάση σχεδίασης με διάφορες κατευθύνσεις (η MBDA προβάλλει τεχνολογίες από τον Naval Cruise Missile/MdCN και την επίγεια παραλλαγή LCM). Άρα μιλάμε για μελλοντική προοπτική και όχι άμεση δυνατότητα.
FREMM vs Κίμων (Belhara): Τι σημαίνει η αγορά και τι αλλάζει αν τοποθετηθεί πύραυλος κρουζ
Η «βασική» σύγκριση σήμερα
Αντιαεροπορική άμυνα περιοχής (AAW):
Η FDI HN (κλάσης Κίμων) υπερτερεί με Sea Fire + 32 A50/Aster 30 και RAM. Οι FREMM-IT διαθέτουν 16 A50 για Aster 15/30 – μισή φόρτωση σε σχέση με FDI HN. Εάν οι 4 φρεγάτες FDI HN (κλάσης Κίμων) φέρουν το επίπεδο Standard 2++ και αναπτυχθούν σωστά μαζί με τις 2 FREMM σε αποστάσεις/τομείς που να δημιουργούν επικαλύψεις, τότε θα μπορούν να καλύπτουν την αεράμυνα σε επιχειρησιακό σχεδιασμό από τη θαλάσσια περιοχή του Θρακικού πελάγους μέχρι τη Ρόδο (και οι 6 φρεγάτες – πχ το Sea Fire μπορεί να εντοπίζει αεροπορικούς στόχους σε 300 km+), με τους πυραύλους Aster 30 B1NT/Aster 30 και με πρόσθετα μέσα (AEW, κατανομή μονάδων ξηράς στα νησιά, διαστρωμάτωση αισθητήρων/όπλων, κλπ).
Ανθυποβρυχιακός πόλεμος (ASW):
Και οι δύο κλάσεις έχουν CAPTAS-4 (οι FDI HN το compact). Οι FREMM κερδίζουν σε όγκο/αυτονομία/υπόστεγο (δέχονται έως 2 Ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα), άρα και σε «βαθιά» παραμονή στο πεδίο επιχειρήσεων. (Τεχνικά χαρακτηριστικά ASW ανά πλοίο διαφοροποιούνται, ωστόσο η εικόνα πλατφόρμας παραμένει υπέρ της FREMM λόγω μεγέθους.) Όμως ειδικά η FREMM «Virginio Fasan» η οποία είναι ASW και φέρει 4× MILAS (ανθυποβρυχιακός πύραυλος) κάνει τη μεγάλη διαφορά σε σχέση με τις FDI HN κλάσης Κίμων, διότι μπορεί να επιτεθεί αμέσως σε ένα υποβρύχιο που εντοπίστηκε από το (πολύ ικανό CAPTAS-4) sonar του πλοίου ή από ελικόπτερο (Dipling Sonar – Sonobuoy). Αυτή η διαφορά δεν είναι απλώς “ένα έξτρα οπλικό σύστημα”, αλλά μια τελείως διαφορετική στρατηγική ικανότητα, που κάνει την φρεγάτα FREMM «Virginio Fasan» έναν επικίνδυνο “κυνηγό” υποβρυχίων, ειδικά σε πιο ανοικτές θάλασσες (Καρπάθιο – Κρητικό πέλαγος – Ανατολική Μεσόγειο).
Ναυτικό πυροβολικό/υποστήριξη ακτής:
Υπερτερεί η FREMM GP (δηλαδή μόνο η Φ/Γ Bergamini από τις 2 FREMM) με το 127/64 Vulcano που προσφέρει βεληνεκές/ακρίβεια το οποίο δεν «πιάνει» το 76mm των FDI κλάσης Κίμων και της 2ης FREMM «Virginio Fasan» (έχει 2x 76mm).
Σημειακή άμυνα (αυτοάμυνα πλοίου):
Υπερτερεί σαφώς η FDI HN κλάσης Κίμων με το σύστημα RAM (RIM-116) Mk49 (21 βλήματα ταυτόχρονα)+ STRALES, δηλαδή πολύ ισχυρό πλέγμα CIWS. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό σύστημα που διαθέτουν οι φρεγάτες κλάσης Κίμων. Το RAM είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένο ως ένα από τα κορυφαία συστήματα CIWS (κοντινής εμπλοκής), καθώς χρησιμοποιεί κατευθυνόμενο πύραυλο. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικός εναντίον πυραύλων ρουκέτας, αεροσκαφών και σκαφών. Η ύπαρξή του δίνει στις φρεγάτες κλάσης Κίμων ένα πολύ ισχυρό “τελευταίο φράγμα” άμυνας. Οι ιταλικές FREMM βασίζονται κυρίως σε STRALES/δευτερεύοντα πυροβόλα, αλλά πάντως μπορούν να χρησιμοποιήσουν τους Aster 15 που είναι ένα εξαιρετικό όπλο αεράμυνας, όμως είναι πιο αργός στην αντίδραση και λιγότερο βέλτιστος για απειλές εγγύς χώρου από τον RAM. Άρα η χρήση του Aster 15 για σημειακή άμυνα από τις FREMM είναι δυνατή, αλλά δεν είναι η κύρια του αποστολή, ενώ είναι λιγότερο αποτελεσματική και οικονομικά ασύμφορη (ο Aster15 κοστίζει πολύ περισσότερο από έναν RAM). Όμως το σημειώνουμε διότι σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης οι FREMM έχουν αυτή τη δυνατότητα, όπως φυσικά μπορούν να την έχουν και οι FDI κλάσης Κίμων που διαθέτουν επίσης εκτοξευτές SYLVER A50 και μπορούν να φέρουν πύραυλο Aster15 (μικρότερο βεληνεκές από Aster30).
Έχει «κρουζ» η FDI;
Σήμερα: Οι τρεις FDI HN σε ναυπήγηση δεν έχουν ανακοινωθεί με εκτοξευτή SYLVER A70/MdCN.
Προοπτική: Για την 4η FDI υπάρχουν δηλώσεις του ΥΕΘΑ ότι εξετάζεται A70/MdCN και Aster 30 B1NT, ενώ σύμφωνα με τον Νίκο Δένδια, ομοίως θα αναβαθμιστούν και οι υπόλοιπες 3 FDI στο επίπεδο Standard 2++. Το Standard 2++ μετατρέπει τις FDI από “ισχυρή AAW πλατφόρμα” σε πλοίο κρούσης στρατηγικού βάθους (λόγω A70 + ELSA/MdCN/Scalp Naval), ενώ παράλληλα αναβαθμίζει την αντιαεροπορική της ομπρέλα (ASTER 30 B1NT) και θωρακίζει το πλοίο απέναντι σε σμήνη UAV και σύνθετες απειλές (Ενισχύσεις “lessons learned” από Ερυθρά Θάλασσα, πακέτο βελτιώσεων σε C-UAS/αντι-drones και ESM/Ηλεκτρονικού Πολέμου, ώστε να αντιμετωπίζει μαζικές επιθέσεις UAV/loitering και σύνθετες απειλές – Έχει αναφερθεί ως μέρος των “+10 βελτιώσεων”.
Αν εξοπλιστούν και οι FREMM με κρουζ (MdCN/ELSA)
Τεχνικός πήχης:
Ο πύραυλος MdCN στις γαλλικές FREMM απαιτεί εκτοξευτές SYLVER A70. Οι ιταλικές Bergamini διαθέτουν τυπικά εκτοξευτές A50. Άρα η ενσωμάτωση MdCN θα ήθελε τροποποίηση/νέους εκτοξευτές ή εναλλακτική λύση (π.χ. μελλοντικός ELSA σε canister ή νέα «mix & match» αρχιτεκτονική). Με εκτοξευτές A50 μόνο, το «καθαρό» κρουζ δεν «χωράει», όπως γίνεται στις γαλλικές φρεγάτες κλάσης Aquitaine (που φέρουν εκτοξευτές SYLVER A70/πυραύλους MdCN).
Επιχειρησιακό πεδίο:
Χωρίς κρουζ:
FDI HN = «ομπρέλα» AAW (Α/Α) περιοχής & πολύ ικανή ASW (ανθυποβρυχιακή κάλυψη).
FREMM = βαθιά παραμονή στο πεδίο επιχειρήσεων/ASW & ισχυρό πυροβόλο/πλήγμα εδάφους με Teseo EVO/Vulcano.
Με κρουζ και στις δύο:
Αν η FDI πάρει A70/MdCN και οι FREMM αποκτήσουν ισοδύναμο κρουζ (MdCN/ELSA):
• Το στρατηγικό πλήγμα (1.000+ km κατηγορία, ανάλογα με τύπο) εξισώνεται σε ναυπηγεία/πλατφόρμες.
• Η FDI διατηρεί προβάδισμα στην AAW (32 Aster 30 + Sea Fire + RAM).
• Οι FREMM κρατούν πλεονέκτημα αυτονομίας/όγκου/127mm, άρα καλύτερες «παρατεταμένες» αποστολές και υποστήριξη ακτής.
• Συνολικά: συμπληρωματικότητα FDI «ασπίδα & κόμβος αισθητήρων», FREMM «βαριά περιπολία/ASW/πυρά».
Τι κερδίζει το Πολεμικό Ναυτικό
1) Αμέσως διαθέσιμες μονάδες μεγάλης αυτονομίας (FREMM) για κάλυψη κενού μέχρι την πλήρη ένταξη των FDI.
2) Κλιμάκωση ισχύος αεράμυνας με τους «Κίμων» και δυνητικό στρατηγικό πλήγμα αν προχωρήσουν οι λύσεις A70/MdCN ή μελλοντικό ELSA.
3) Διασπορά ρίσκου/βιομηχανικής βάσης: Γαλλία + Ιταλία/MBDA–Fincantieri.
Οπλικά συστήματα
(Οι εμβέλειες είναι ενδεικτικές από ανοικτές πηγές και εξαρτώνται από τα προφίλ βολής, αισθητήρες, ECM κ.λπ.)
FDI HN «Κίμων» (Belharra – ελληνική διαμόρφωση)
Αντιαεροπορικοί πύραυλοι – Aster 30 (VLS SYLVER A50)
- Τι είναι: Κατακόρυφα εκτοξευόμενος πύραυλος επιφανείας–αέρος για άμυνα περιοχής.
- Ρόλος: Αναχαίτιση αεροσκαφών/βλημάτων σε μεσαίες–μεγάλες αποστάσεις, ταυτόχρονες εμπλοκές.
- Τυπική εμβέλεια: >120 km (B1/B1NT ακόμη μεγαλύτερη).
CIWS/Σημειακή άμυνα – RAM (RIM-116) Mk49
- Τι είναι: Ελαφρύς πύραυλος εγγύς άμυνας με IR/RF καθοδήγηση.
- Ρόλος: Τελευταίο «δίχτυ» κατά επερχόμενων αντιπλοϊκών πυραύλων/ UAV.
- Τυπική εμβέλεια: ~9 km.
Αντιπλοϊκοί πύραυλοι – Exocet MM40 Block 3C
- Τι είναι: Πύραυλος επιφανείας–επιφανείας με δυνατότητα κρούσης ξηράς.
- Ρόλος: Κτύπημα εχθρικών πλοίων/παράκτιων στόχων πέραν ορίζοντα.
- Τυπική εμβέλεια: >200 km (η έκδοση 3C φέρει νέο ψηφιακό ερευνητή).
Τορπίλες – MU90 Impact (ελαφρά)
- Τι είναι: Η MU90 Impact είναι γαλλο-ιταλική προηγμένη ελαφριά ASW (ανθυποβρυχιακή) τορπίλη τρίτης γενιάς που έχει σχεδιαστεί για να ξεπεράσει σε απόδοση την τορπίλη αμερικανικής κατασκευής Mark 54, εκτοξευόμενη από πλοίο/ελικόπτερο.
- Ρόλος: Προσβολή υποβρυχίων σε μεγάλο βάθος.
- Τυπική εμβέλεια/ταχύτητα: ~12–25 km, έως >50 kn.
Κύριο πυροβόλο – OTO 76/62 Super Rapid με STRALES/DART
- Τι είναι: Ναυτικό πυροβόλο 76 χλστ. με καθοδηγούμενα βλήματα DART (αντιπυραυλικά).
- Ρόλος: Σημειακή άμυνα/αντι-UAV/επιφανείας και περιορισμένη υποστήριξη ακτής.
- Τυπικό βεληνεκές: έως ~16–20 km με συμβατικά, έως ~40 km με Vulcano 76 (GLR), αποτελεσματική Α/Α άμυνα DART ~8 km.
Αισθητήρες ανθυποβρυχιακού πολέμου – Kingklip Mk2 (γαστρικό) & CAPTAS-4 Compact (συρόμενο VDS)
- Τι είναι: Σόναρ καρίνας + χαμηλής συχνότητας συρόμενο μεταβλητού βάθους.
- Ρόλος: Εντοπισμός υποβρυχίων/τορπιλών σε διαφορετικά βάθη/θερμοκλινές. (Οι εμβέλειες είναι διαβαθμισμένες.)
Πύραυλος κρουζ (προοπτική): Για την 4η FDI (Φ/Γ Θεμιστοκλής) έχει αναφερθεί ενδεχόμενη πρόβλεψη για SYLVER A70/MdCN (ναυτικός SCALP). Δεν είναι επίσημα κλειδωμένο στη βασική τριάδα (Φ/Γ Κίμων, Φ/Γ Νέαρχος, Φ/Γ Φορμίων).
FREMM «Bergamini» – «Virginio Fasan» (Ιταλίας)
Αντιαεροπορικοί πύραυλοι – Aster 15/30 (VLS SYLVER A50)
- Τι είναι: Όπως παραπάνω (Aster 15 = μικρότερη εμβέλεια, Aster 30 = άμυνα περιοχής).
- Ρόλος: ΑΑ προστασία
- Τυπική εμβέλεια: Aster 15 >30 km, Aster 30 >120 km.
Αντιπλοϊκοί/Κρούσης – TESEO/OTOMAT
- Τι είναι: Πύραυλος επιφανείας–επιφανείας, με εκδόσεις κρούσης ξηράς.
- Ρόλος: Κτύπημα πλοίων/παράκτιων στόχων.
- Τυπικές εμβέλειες: Mk2/A (Block IV): ~180 km.
- Νέα έκδοση TESEO Mk2/E “EVO”: 350+ km και βελτιωμένος αισθητήρας διπλού τρόπου (σε εισαγωγή στην Ιταλία).
- Η φρεγάτα «Virginio Fasan» στη διαμόρφωση ASW, φορτώνει 4× MILAS + 4× TESEO, άρα από τα 8 “κουτιά” αντιπλοϊκών πυραύλων, τα 4 καταλαμβάνονται από πυραύλους MILAS. Γι’ αυτό «πέφτει» ο αριθμός των καθαρών αντιπλοϊκών πυραύλων από 8 σε 4.
Τι είναι το MILAS που φέρει η FREMM «Virginio Fasan»
-
Τύπος: Ναυτικό ανθυποβρυχιακό βλήμα/πύραυλος (ship-launched ASW missile). Βασίζεται στο αντιπλοϊκό TESEO/OTOMAT, αλλά αντί για πολεμική κεφαλή μεταφέρει ελαφρά τορπίλη MU90 και την αποδεσμεύει με αλεξίπτωτο κοντά στο σημείο του στόχου. Σκεφτείτε το ως «ευρωπαϊκό ASROC».
-
Ρόλος: Γρήγορη μεταφορά τορπίλης σε μεγάλη απόσταση από το πλοίο, ώστε να προσβληθεί υποβρύχιο πριν αυτό φτάσει σε απόσταση βολής ή διαφύγει. Συνδυάζεται ιδανικά με το συρόμενο σόναρ CAPTAS-4 που δίνει εντοπισμούς σε μεγάλες αποστάσεις. (Οι ακριβείς αποστάσεις εντοπισμού σόναρ δεν δημοσιοποιούνται.)
-
Τυπική εμβέλεια: ~35 km (απόσταση που μπορεί να μεταφέρει/ρίξει την τορπίλη MU90). Η ίδια η MU90 κατόπιν κινείται αυτόνομα (ενεργοπαθητική καθοδήγηση) με εμβέλεια ~12–25 km ανάλογα με προφίλ ταχύτητας.
Τορπίλες – MU90 Impact (ελαφρές)
- Τι είναι/Ρόλος/Επιδόσεις: Όπως παραπάνω για MU90 (ελαφρές ASW, ~12–25 km).
Κύριο πυροβόλο – OTO 127/64 LW με βλήματα Vulcano (στις GP εκδόσεις – «Bergamini»)
- Τι είναι: Ναυτικό πυροβόλο 127 χλστ. με κατευθυνόμενα Vulcano 127 GLR.
- Ρόλος: Υποστήριξη ακτής/πλήγματα ακριβείας μεγάλου βεληνεκούς & προσβολές επιφανείας.
- Τυπικό βεληνεκές: ~30 km (συμβατικά), ~70–120 km με Vulcano GLR.
- Η «Virginio Fasan» (F 591) είναι η ιταλική FREMM σε έκδοση ASW, όπου το κύριο πυροβόλο δεν είναι το 127/64 LW αλλά δύο OTO Melara 76/62 Super Rapid/STRALES (πλώρη – πρύμη). Η διαμόρφωση με 127/64 LW + Vulcano αφορά ΜΟΝΟ τις GP (γενικού ρόλου) FREMM δηλαδή την «Bergamini», όχι την ASW «Fasan».
Δευτερεύον πυροβόλο – OTO 76/62 SR (στις ASW/δευτερεύουσες θέσεις)
- Ρόλος/Επιδόσεις: Όπως ανωτέρω για 76 χλστ. (DART/STRALES).
Σύστημα CIWS/σημειακής άμυνας
- Τι είναι: Συνήθως το STRALES/DART του 76 χλστ. λειτουργεί ως CIWS. (Οι ιταλικές διαμορφώσεις δεν φέρουν RAM ως στάνταρ.)
Αισθητήρες ανθυποβρυχιακού πολέμου – BlueMaster (UMS 4110) & CAPTAS-4 (ASW έκδοση)
- Τι είναι: Βαρέως τύπου σόναρ καρίνας με συρόμενο LF VDS.
- Ρόλος: Ανίχνευση/παρακολούθηση υποβρυχίων σε μεγάλες αποστάσεις (τα ακριβή νούμερα δεν δημοσιοποιούνται).
Συνοπτικός πίνακας
Χαρακτηριστικό | FREMM (Bergamini – Ιταλίας) | Κίμων (Belharra/FDI HN – Ελλάδας) |
---|---|---|
Εκτόπισμα | ~6.500–6.700 t (full) | ~4.500 t (full) |
Μήκος | ~144–146 m | ~122 m |
Πρόωση | CODLOG, ~27+ kts | CODAD, ~27 kts |
Πλήρωμα | ~145–170 + αεροπορική ομάδα | ~120–140 + αεροπορική ομάδα |
Ραντάρ | Leonardo KRONOS MFRA (AESA) | Thales SEA FIRE (4D AESA) |
VLS | τυπικά 16x SYLVER A50 (Aster 15/30) | 32x SYLVER A50 (Aster 30) |
CIWS | 76mm STRALES + 25/30mm (ανά πλοίο) | RAM Mk49 (21 κελ.) + 76mm STRALES + 20mm RWS |
Αντιπλοϊκοί | 8x Teseo/Otomat | 8x Exocet MM40 Block 3C |
Πυροβόλο | 127/64 LW (GP) ή 76mm (ASW) | 76mm Super Rapid/STRALES |
Σόναρ | Γαστρικό + CAPTAS-4 (ASW έκδοση) | Kingklip Mk2 + CAPTAS-4 Compact |
Ελικόπτερο | NH90 ή AW101 (hangar/flight deck μεγάλου μεγέθους) | S-70B/Aegean Hawk ή MH-60R/ΝΗ90 |
Ρόλος | ASW/GP με καλή αντιαεροπορική ικανότητα | Έμφαση στην αντιαεροπορική άμυνα περιοχής (AAW) + ισχυρή ASW |
Σημ.: Υπάρχουν υποεκδόσεις FREMM (ASW/GP) με διαφοροποιήσεις σε πυροβόλα/αισθητήρες. Η FDI HN («Κίμων») είναι η ενισχυμένη ελληνική διαμόρφωση με 32 κελιά A50 και RAM.
ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΣΧΟΛΙΑ
Frantsesko DiPierro: Ο «Μπερές» του αειμνήστου Κωστή Καζηλιέρη στον Δρυμώνα της Λέρου
Ταξίδι - αστραπή του Δημάρχου Λέρου στη Ρόδο
Ταξίδι - αστραπή του Δημάρχου Λέρου στη Ρόδο
Συγχαρητήριο μήνυμα Δημάρχου Πάτμου
Λέρος: Ανακοίνωση - Πρόσκληση της Ένωσης Υπαλλήλων και της Ένωσης Ιατρών ΚΘΛ