Στο πλαίσιο διάχυσης καλών πρακτικών στα σχολεία, στο διακρατικό πρόγραμμα ανταλλαγών μεταξύ μαθητών/τριών ERASMUS+ “Συναντώντας και Καθρεπτίζοντας Κουλτούρες” μεταξύ σχολείων της Φινλανδίας, της Ελλάδας και της Ιταλίας, πραγματοποιήθηκε στις 3 – 9 Μαρτίου 2017, η πρώτη μαθητική συνάντηση στο Raseborg της Φινλανδίας.
Από την Ελλάδα, σε αυτή την εκπαιδευτική εξόρμηση συμμετείχαν 8 μαθητές/τριες της Α΄ Λυκείου του ΓΕΛ Λέρου (5 κορίτσια και 3 αγόρια) και δύο εκπαιδευτικοί. Ο σκοπός της ήταν η διδασκαλία των απαραίτητων δεξιοτήτων για το πρόγραμμα, η γνωριμία μεταξύ των μαθητών/τριών από κοντά, η επαφή με την Φινλανδική κουλτούρα και η έναρξη κοινών δραστηριοτήτων. Όλοι οι συμμετέχοντες φιλοξενήθηκαν από εκπαιδευτικούς και οικογένειες μαθητών/τριών των τοπικών σχολείων, σε δύο μικρές γραφικές πόλεις της νότιας Φινλανδίας, στο Ekenas και στο Karis, που βρίσκονται σε απόσταση περίπου μίας ώρας από το Ελσίνκι, την πρωτεύουσα της Φινλανδίας.
Στο σχολείο του Ekenas, την πρώτη ημέρα, κάθε μία από τις τρεις ομάδες παρουσίασε με το δικό της τρόπο τη χώρα και το σχολείο της στους υπόλοιπους. Όλοι συμμετείχαν, επίσης, σε διαδραστικά χιουμοριστικά κουΐζ, όπου αξιοποιώντας εφαρμογές κινητών τηλεφώνων (smart phones) γνωρίστηκαν με τον πολιτισμό και τις ιδιαιτερότητες της Φινλανδίας. Συμμετείχαν σε βιωματικά ομαδικά παιχνίδια «σπάζοντας τον πάγο», με στόχο να γνωριστούν καλύτερα και να σχηματιστούν μικτές ομάδες. Ο αρχικός δισταγμός σύντομα υποχώρησε και μετά την πρώτη ημέρα όλοι άρχισαν να μιλούν και να κάνουν παρέα με παιδιά και από τις άλλες χώρες, πρώτο δείγμα ότι το πρόγραμμα άρχισε να πετυχαίνει τους στόχους του. Στη συνέχεια, μαθητές/τριες και εκπαιδευτικοί συμμετείχαμε σε μάθημα και βιωματικά σεμινάρια με τον ειδικό Harald Antskog, με αντικείμενο τη λήψη και επεξεργασία μικρών ταινιών (video) με αξιοποίηση ελεύθερων λογισμικών, δημιουργώντας πρωτότυπο καλλιτεχνικό έργο. Τα παιδιά συνεργάστηκαν μεταξύ τους στη σκηνοθεσία, βιντεοσκόπηση, ερμηνεία και επεξεργασία βίντεο, έχοντας την ευκαιρία να μοιραστούν νέες εμπειρίες και να ανταλλάξουν ιδέες και εντυπώσεις.
Αν και οι ημέρες ήταν λίγες, οι εντυπώσεις μας ήταν πολλές και ανάμικτες. Στις βόρειες χώρες, αντίθετα από τον Νότο, κατά τη διάρκεια του χειμώνα, λίγος κόσμος κυκλοφορεί έξω στο δρόμο. Εξαιτίας του ψυχρού κλίματος και των μεγάλων αποστάσεων, έχει αναπτυχθεί σε μεγάλο βαθμό η τεχνολογία των ασύρματων επικοινωνιών. Οι περισσότερες καθημερινές συναλλαγές πραγματοποιούνται με ψηφιακές εφαρμογές (apps) μέσω εξελιγμένων κινητών και με πλαστικό χρήμα. Όλοι κυκλοφορούν με κινητά τελευταίας τεχνολογίας που τα χρησιμοποιούν για να κάνουν τις δουλειές τους εξ αποστάσεως. Τα παιδιά εξοικειώνονται από πολύ μικρά σε αυτόν τον τρόπο ζωής. Η χρήση των κινητών αξιοποιείται πολύ και στην εκπαιδευτική διαδικασία. Άλλο χαρακτηριστικό που εντυπωσίασε όλους μας είναι η οργάνωση της ζωής στους εσωτερικούς, αλλά και εξωτερικούς χώρους. Στους περισσότερους μήνες του χρόνου, ο κάθε Φινλανδός, όταν μπαίνει σε κτίρια, όπως βιβλιοθήκες σχολεία, μουσεία, κλπ αφιερώνει πολύ χρόνο από τη ζωή του κάθε μέρα για να βγάζει παλτό, σκουφί, γάντια, παπούτσια κλπ. και να τα τοποθετεί σε κρεμάστρες, ντουλάπια και ράφια σε ενδιάμεσους χώρους, και άλλο τόσο για να τα ξαναφορά όταν ξαναβγαίνει έξω, στο κρύο. Τα κτίρια, φυσικά και τα σχολεία, έχουν τέλεια μόνωση, κουφώματα και θέρμανση, ενώ η κυκλοφορία έξω δεν διακόπτεται σχεδόν ποτέ με μεγάλες χιονοπτώσεις και παγετό διότι οι κυριότεροι δρόμοι καθαρίζονται από μηχανήματα και στρώνονται συνεχώς με λεπτό χαλίκι.
Στο σχολείο, τα παιδιά πηγαίνουν καθημερινά από τις 8.00 έως τις 15.00 και γευματίζουν στις 11.30 σε τραπεζαρίες, όπως κάναμε και εμείς μαζί τους. Επιστρέφουν σπίτι διαβασμένα και έτοιμα για την επόμενη ημέρα. Τα φροντιστήρια είναι άγνωστη λέξη. Σε περίπτωση όπου κάποιος/α μαθητής/τρια θέλει να απομονωθεί και να μελετήσει μόνος του, έχει προβλεφθεί ξεχωριστός χώρος, ώστε να μπορέσει να συγκεντρωθεί, χωρίς να ενοχλείται. Ο ιδιωτικός χώρος είναι πολύ σημαντικός για τους Φινλανδούς. Στα σχολεία που είδαμε, υπάρχουν ξεχωριστές αίθουσες και άριστα εξοπλισμένα εργαστήρια για κάθε μάθημα και οι μαθητές/τριες μετακινούνται κάθε ώρα για μάθημα στους αντίστοιχους χώρους. Το εργαστηριακό μέρος του σχολικού προγράμματος σπουδών με άριστες υποδομές και εξοπλισμό είναι πολύ πιο αναπτυγμένο από το θεωρητικό, τουλάχιστον σε ορισμένα μαθήματα που παρακολουθήσαμε, αντίθετα από τα δικά μας σχολεία. Το σχολείο μοιάζει περισσότερο με βιβλιοθήκη και πανεπιστήμιο, κάνοντας τον/την μαθητή/τρια να αισθάνεται άνετα και χαλαρά σαν να βρίσκεται στο σπίτι του. Οι Φινλανδοί μαθαίνουν από μικροί πολλές ξένες γλώσσες και μιλούν πολύ καλά αγγλικά, γεγονός που διευκόλυνε πολύ την επικοινωνία μας. Μέσα στις τάξεις, το κινητό τηλέφωνο και οι φορητοί υπολογιστές όχι μόνο επιτρέπονται, αλλά χρησιμοποιούνται ως εργαλεία έρευνας και αναζήτησης πληροφοριών σχετικών με το μάθημα της ημέρας, όμως όχι ως παιχνιδομηχανές. Τα παιδιά, φυσικά, τις υπόλοιπες ώρες, εκτός σχολείου, τα χρησιμοποιούν και για διασκέδαση.
Η οργάνωση των δραστηριοτήτων ήταν άψογη σε όλα τα επίπεδα, με αποτέλεσμα σε σχετικά περιορισμένο χρόνο να πραγματοποιηθούν πολλές παράλληλες δραστηριότητες για μαθητές/τριες και εκπαιδευτικούς. Το συγκεκριμένο σχέδιο εργασίας, δομημένο σε γερές βάσεις, από συνειδητοποιημένους/εμπειρους οργανωτές, ήταν βασισμένο στις ανάγκες των μαθητών, με αποδοχή/υποστήριξη της τοπικής κοινωνίας, των γονέων και των δημοτικών αρχών. Τα σωστά πράγματα έγιναν για τους σωστούς λόγους και από τους σωστούς ανθρώπους. Εκτός από το καθαρά εκπαιδευτικό μέρος, όλοι ξεναγηθήκαμε σε τοπικά αξιοθέατα και διασκεδάσαμε. Περπατήσαμε στο χιονισμένο τοπίο και είχαμε την ευκαιρία να δούμε από κοντά όμορφα τοπία του φινλανδικού χειμώνα, όπως την ακίνητη παγωμένη θάλασσα και σε πλαγιές βράχων, ρυάκια με παγωμένους κρυστάλλους. Είχαμε, επιπλέον, την ευκαιρία να επισκεφθούμε τη γειτονική πόλη Turku όπου βρίσκεται και το παλαιότερο σχολείο της Φινλανδίας. Εκεί, οι μαθητές/τριες των τριών χωρών, χωρισμένοι σε μικτές ομάδες, γύρισαν με τα κινητά τους τηλέφωνα, μικρά φιλμ βασισμένα σε δικά τους πρωτότυπα σενάρια. Στο Ekenas, τα υπόλοιπα απογεύματα, όλοι συμμετείχαν σε ομαδικές δραστηριότητες: Μαγείρεψαν και γεύθηκαν μαζί, λιχουδιές από την πατρίδα τους, δοκίμασαν την παραδοσιακή σάουνα, έκαναν έλκηθρο (toboggan) σε χιονισμένη πλαγιά, πατινάζ σε οργανωμένο κλειστό παγοδρόμιο και οργάνωσαν χορευτική βραδιά. Το τελευταίο απόγευμα του προγράμματος, σε αποχαιρετιστήρια εκδήλωση, σε εστιατόριο όπου γευθήκαμε ανατολίτικα εδέσματα, δόθηκαν διπλώματα συμμετοχής σε όλους τους συμμετέχοντες και ανταλλάχθηκαν αναμνηστικά δώρα. Η ομάδα μας, την τελευταία ελεύθερη ημέρα, επισκέφθηκε το Ελσίνκι.
Εκτός από τη διαρκή συνεργασία μεταξύ των μαθητών/τριών και των τριών χωρών, θα ακολουθήσουν δύο ακόμα συναντήσεις μεταξύ τους για την ολοκλήρωση του προγράμματος. Το τελικό προϊόν δεν θα αφορά μόνο στην παραγωγή ταινιών βίντεο και οργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων από όλες τις μικτές ομάδες, με θέματα επιλεγμένα από τους ίδιους και αντλημένα από τα ενδιαφέροντά τους, αλλά και στην καταγραφή ολόκληρης της διαδικασίας/πορείας μέχρι να φτάσουν εκεί. Η δεύτερη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στη Λέρο, το φθινόπωρο του 2017 και η τρίτη, στην πόλη Sabaudia, της Ιταλίας, την άνοιξη του 2018. Στην τελευταία, θα ταξιδέψουν και οι υπόλοιποι 8 μαθητές/τριες της Β’ Λυκείου, από το ΓΕΛ Λέρου, οι οποίοι, επίσης, συμμετέχουν στο πρόγραμμα.
Στο ταξίδι στη Φινλανδία, συμμετείχαν οι μαθητές/τριες:
Αράπης Μιχάλης, Γιαννακού Αργυρούλα, Ελένη Ειρήνη, Κάβουρα Μαρία, Κιανιέ Εμμανουέλλα, Μαυρουδής Διομήδης, Πετρούτσου Άννα-Μαρία, Τριχάς Νίκος. Αρχηγός εκδρομής ήταν η εκπαιδευτικός Αγγλικών κ. Παπαδοπούλου Δάφνη και συνοδός η εκπαιδευτικός Καλλιτεχνικών Μαθημάτων κ. Χρυσανθάκη Χαρά.
Χαρά Χρυσανθάκη
Εικόνα 1: Ekenas
Εικόνα 2: Ομαδικό παιχνίδι γνωριμίας «Σπάζοντας τον πάγο».
Εικόνα 3: Χιονοπόλεμος στο Ekenas
ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΣΧΟΛΙΑ
Κινητοποιήσεις υπέρ της Παλαιστίνης στα Δωδεκάνησα
Κινητοποιήσεις υπέρ της Παλαιστίνης στα Δωδεκάνησα
Λέρος: Μείζον ζήτημα με το Αγκυροβόλιο στα Άλιντα – Τι απαντά ο Δήμαρχος
Λέρος – ρεπορτάζ: Σε εξέλιξη οι εργασίες καθαριότητας εν μέσω τουριστικής περιόδου
Σκηνές έντασης στο Φαρμακονήσι: Καταδιώχθηκε ταχύπλοο με μετανάστες