Αφιερωμένο στη Λέρο, το πανέμορφο νησί της Δωδεκανήσου, είναι το νέο τεύχος του περιοδικού BLUE της Aegean αυτό το μήνα.
Με πολυσέλιδο αφιέρωμα αναδεικνύει κάθε γωνιά του νησιού που πρέπει να ανακαλύψει ο επισκέπτης, στις φυσικές ομορφιές, στα κρυστάλλινα νερά με αταξινόμητες αποχρώσεις του μπλε της Λέρου. Διακριτική, χαμηλόφωνη, ευφρόσυνη και φιλική, σαν ένα περιβόλι που διαρκώς δίνει καρπούς. Μακριά από τον μαζικό τουρισμό. Η Λέρος μοιάζει με έναν σπάνιο πολύτιμο λίθο, που για να τον βρεις πρέπει πρώτα να ξετυλίξεις ατελείωτες στιβάδες Ιστορίας και ομορφιάς. Με τις απίστευτης αισθητικής και στιβαρότητας διατηρητέες βίλες του 19ου αιώνα διάσπαρτες στο νησί και κυρίως στην Αγία Μαρίνα, με τα κυρίαρχα χρώματα της όμπρας, της ώχρας, του ηλιοκαμένου λευκού και των άπειρων μπλε πινελιών, με την επίθεση της βουκαμβίλιας και των ψηλών και εύρωστων αλμυρικιών.
Σε αυτό το τοπίο οι Ιταλοί, που κατέκτησαν το νησί από το 1912 έως και το 1943, ανήγειραν κτίρια ρασιοναλιστικής αρχιτεκτονικής. Φουτουριστικά για την εποχή, επικεντρώθηκαν στο Λακκί. Οι Ιταλοί το ονόμασαν Commune di Portolago και το διαμόρφωσαν με πρότυπο τα σχέδια του Τζόρτζιο ντε Κίρικο και την αρ ντεκό. Οι αρχιτέκτονες R.Petracco και A.Bernabiti δημιούργησαν ένα σύνολο μεσογειακού ρασιοναλισμού, ενώνοντας το μοντέρνο με το Αιγαίο.
Τα ξωκλήσια της Λέρου, εν τω μεταξύ, ορμούν μέσα στη θάλασσα, με στενές λωρίδες γης να τα συνδέουν σαν τρεμάμενες κορδέλες με το νησί, κρέμονται σε βράχια αιχμηρά, εικονοποιούν τους μύθους και τις ιστορίες των Λεριών. Ένα ξωκλήσι με την Παναγία ζωγραφισμένη μέσα σε έναν κάβουρα και το καμπαναριό του να κρέμεται στα βράχια, αντικρίζοντας την Κάλυμνο και την Τουρκία. Η Αγία Ματρώνα-Κουργιά, εκκλησάκι του 18ου αιώνα, με τις αγιογραφίες που έφτιαξαν πολιτικοί εξόριστοι στο νησί. Οι ανεμόμυλοι σαν καρφίτσες πάνω στον λόφο που οδηγεί στο Κάστρο. Ο νερόμυλος μέσα στη θάλασσα, μπροστά από το εστιατόριο Μύλος, που έκανε το νησί διεθνή γαστρονομικό προορισμό. Αυτά είναι η Λέρος.
Κομμάτια από τις ψυχές των Λεριών, των κατοίκων της, αυτών των ανεπιτήδευτα ευγενικών, φιλόξενων ανθρώπων που αγαπούν βαθιά τον τόπο τους, χωρίς να περιμένουν ανταλλάγματα γι’ αυτή την αγάπη.
Οι νέοι δεν εγκαταλείπουν το νησί, μένουν εκεί, φτιάχνουν τις οικογένειές τους, τις επιχειρήσεις τους, καινοτομούν, επενδύοντας σε μια βιώσιμη και αυθεντική αίσθηση καλοζωίας. Οι ρίζες βαθαίνουν στο νησί, που λάμπει πεντακάθαρο, φροντισμένο έως την παραμικρή λεπτομέρεια, χωρίς παραφωνίες στον δημόσιο χώρο, έχοντας κατορθώσει να μην αλωθεί από τους κανόνες της τουριστικής Ντίσνεϊλαντ.
Οι Λεριοί δεν κρύβουν την ιστορία του νησιού. Κάθε άλλο, κάθονται πλάι σου με ένα τσίπουρο και σου μιλάνε γι’ αυτήν, για όσα έζησαν οι πρόγονοί τους. Στρέφουν το βλέμμα προς τα μοναδικής αρχιτεκτονικής αξίας κτήρια όπου στεγάστηκε από το 1957 το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Λέρου. «Θεραπευτήριο», μας μαλώνουν οι κάτοικοι· έτσι το αποκαλούν. Τα κτήρια τρομακτικά και πανέμορφα μαζί, καθρεφτίζονται στα ασάλευτα νερά της θάλασσας και περιμένουν μια δεύτερη ζωή, αφού θα κηρυχθούν σύντομα ως ιστορικός τόπος.
«Κάθε πέτρα που πατάμε στη Λέρο είναι θρυμματισμένη από οβίδες», λέει ο Στάθης Γουργουρής, καθηγητής του Πανεπιστημίου Κολούμπια, που από πέρυσι διοργανώνει στο νησί το διεθνές Leros Humanism Seminars, έχοντας στο επίκεντρο τον ορισμό της ανθρωπιάς. Πιο κατάλληλο νησί γι’ αυτό δεν υπάρχει. Κάθε βήμα, κάθε εικόνα έχει θρυμματιστεί και ρωμαλέα ανασυγκροτηθεί από τις απίστευτες ιστορίες των ανθρώπων. Και όμως, αν μια λέξη ταιριάζει περισσότερο από όλες στη Λέρο, είναι η γαλήνη. Λέρος, η γαληνοτάτη. Εκεί όπου όταν βρέθηκε εξόριστος ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος, έγραψε: «Πολύ αγαπιέται αυτός ο τόπος με υπομονή και περηφάνια. Κάθε νύχτα απ’ το ξερό πηγάδι βγαίνουν τ’ αγάλματα προσεχτικά και ανεβαίνουν στα δέντρα».
Editor-in-Chief είναι η Σταυρούλα Σαλούτση. Το αφιέρωμα στη Λέρο συνοδεύεται από έναν εκπληκτικό οδηγό από τον Φώτη Βαλλάτο, με φωτογραφίες του Διονύση Κουρή.
ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΣΧΟΛΙΑ
Κινητοποιήσεις υπέρ της Παλαιστίνης στα Δωδεκάνησα
Λέρος: Παραδοσιακό Πανηγύρι στον Δρυμώνα στις 16 Αυγούστου
Λέρος: Παροχή συνδρομής σε 27χρονο τραυματία στο Παντέλι από το Λιμενικό
Τρεις διακομιδές ασθενών από Λέρο και Λειψούς
Κινητοποιήσεις υπέρ της Παλαιστίνης στα Δωδεκάνησα