Το 54% των Δωδεκανήσων είναι… δασική έκταση!

Αυτό προκύπτει από την ανάρτηση των δασικών χαρτών – Αποφασίστηκε η παράταση έξι μηνών για την υποβολή αντιρρήσεων

Με δήμευση της περιουσίας των Δωδεκανησίων, ισοδυναμεί η εφαρμογή των δασικών χαρτών!

Εάν δεν υπάρξουν διορθωτικές κινήσεις, σε όλα σχεδόν τα νησιά της Δωδεκανήσου, θα προκύψουν έντονα προβλήματα και παρενέργειες.

Διαβάστε επίσης:

Πάτμος: Χριστουγεννιάτικος Μποναμάς 600.000 ευρώ για έργο αφαλάτωσης στον Κάμπο

22.12.2025

975

Στοχευμένες αστυνομικές δράσεις στα νησιά του Νοτίου Αιγαίου: 112 παραβάσεις σε μία εβδομάδα

22.12.2025

651

Σύμφωνα, μάλιστα, με στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας, το 54% των εκτάσεων στα νησιά της Δωδεκανήσου έχει χαρακτηριστεί ως δασικό!

Επί του θέματος, βέβαια, υπήρξαν έντονες αντιδράσεις, εδώ και δύο χρόνια από τους τοπικούς φορείς (βουλευτές, περιφέρεια, δήμους, ΤΕΕ κ.λπ.) οι οποίες, όμως, δεν «συγκίνησαν» το κράτος των Αθηνών. Έχουν, πάντως, κατατεθεί επί του θέματος και τροπολογίες, με τις οποίες διορθώνονται  τα κακώς κείμενα.

Λόγω ακριβώς της διάστασης που πήρε το θέμα, για το σύνολο των νησιών, πραγματοποιήθηκε χθες σύσκεψη του πρωθυπουργούν Κυριάκου Μητσοτάκη με την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Για το θέμα θα υπάρξουν ανακοινώσεις στις επόμενες ημέρες, σύμφωνα με το γραφείο Τύπου του Πρωθυπουργού.

Υπενθυμίζεται πως το υπουργείο Περιβάλλοντος ετοιμάζει νομοθετική ρύθμιση για τα βασικά ζητήματα που έχουν ανακύψει από την ανάρτηση των δασικών χαρτών.

Η ρύθμιση θα οριστικοποιηθεί αφότου εκδοθεί η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για την αναθεώρηση των δασικών χαρτών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ρυθμίσεις θα περιλαμβάνουν όλα τα βασικά ζητήματα, όπως το τεκμήριο υπέρ του Δημοσίου, τους δασωμένους αγρούς και τις εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις κ.ο.κ.

Στη συνάντηση συζητήθηκαν οι πρωτοβουλίες που θα αναληφθούν άμεσα για την επίλυση των προβλημάτων που κληρονομήθηκαν από τον νόμο 4389/2016 της προηγούμενης κυβέρνησης, οι διατάξεις του οποίου έχουν καταπέσει με αποφάσεις του ΣτΕ, τόσο σε ό,τι αφορά τις οικιστικές πυκνώσεις όσο και τις εκχερσωμένες εκτάσεις.

Για τον λόγο αυτόν η κυβέρνηση ψήφισε τον Μάιο του 2020 τον νόμο 4685/2020, ενώ το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα καταθέσει άμεσα νομοθετική ρύθμιση και θα προχωρήσει σε οριζόντιες παρεμβάσεις για την επίλυση των σφαλμάτων που έχουν προκύψει στο είδος χαρακτηρισμού της γης.

Μεταξύ αυτών, είναι η οριζόντια παράταση έξι μηνών για την υποβολή αντιρρήσεων από τους πολίτες επί του περιεχομένου των δασικών χαρτών και η μείωση του τέλους άσκησης αντιρρήσεων κατά 50%.

Η παράταση δίνεται λαμβάνοντας υπόψη αφενός τις ειδικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί λόγω της πανδημίας και αφετέρου την ανάγκη να δοθεί ο απαιτούμενος χρόνος για εσωτερικές και οριζόντιες διορθώσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες του θεματικού περιεχομένου των δασικών χαρτών, χωρίς ταλαιπωρία και κόστος για τους πολίτες.

Η ανάρτηση των δασικών χαρτών σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα (αλλά και στην Κρήτη και στο Βόρειο Αιγαίο) προκάλεσε αναστάτωση στις τοπικές κοινωνίες, καθώς σε πολλά νησιά οι δασικές εκτάσεις –άρα αυτές που δεν μπορούν να χτιστούν– ξεπερνούν το 50%, 60% ή και 70%.

Σε ένα εμπεριστατωμένο δημοσίευμά του στην «Καθημερινή» ο δημοσιογράφος Γιώργος Λιάλιος, αποκάλυψε το μέγεθος του προβλήματος στα Δωδεκάνησα.

Μεταξύ άλλων, ανέφερε τα εξής:

Δασικές εκτάσεις καλύπτουν το 54,3% των Δωδεκανήσων
Πολύ υψηλά ποσοστά δασικών εκτάσεων δείχνει ο δασικός χάρτης και στα Δωδεκάνησα. Στη Σύμη και στο Αγαθονήσι οι προστατευόμενες από τη νομοθεσία εκτάσεις ξεπερνούν το 80%, ενώ στην Κάσο, στην Κάρπαθο και στην Πάτμο το 70%. Στο μεγαλύτερο νησί του συμπλέγματος, τη Ρόδο, οι δασικές εκτάσεις αγγίζουν τις 830.000 στρέμματα, λίγο περισσότερο από το 60%.

Σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία ανά νησί, τα οποία προέρχονται από το Ελληνικό Κτηματολόγιο, στο σύνολο των Δωδεκανήσων οι δασικές εκτάσεις καλύπτουν το 54,3% (1,5 εκατ. στρέμματα) και οι χορτολιβαδικές το 18% (207.000 στρέμματα). Εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις είναι μόλις το 0,9%, ενώ δασωμένοι αγροί το 3,7% (περίπου 202.000 στρέμματα). Χωρίς καμία δέσμευση από τη δασική νομοθεσία είναι 648.000 στρέμματα, ποσοστό 22,7%.

Ας δούμε τα στοιχεία ανά νησί:
• Στο Αγαθονήσι καταγράφεται το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό δασικής έκτασης στα Δωδεκάνησα (83,7%). Ακόμα 8,1% της έκτασης είναι χορτολιβαδικό και 6,4% καμία από τις δύο κατηγορίες.

• Στην Αστυπάλαια δασικό είναι το 49,3% και χορτολιβαδικό το 37%. Σε καμία από τις δύο κατηγορίες το 10,6%.

• Στην Κάλυμνο δασικό είναι το 43,9%, χορτολιβαδικό το 44% και σε καμία από τις δύο κατηγορίες το 8,9%.

• Στην Κάρπαθο δασικό καταγράφεται το 72,8%, χορτολιβαδικό το 3,15% και κανένα από τα δύο το 10%. Υψηλό είναι το ποσοστό των δασωμένων αγρών (5,7% ή 17.500 στρέμματα).

• Στην Κάσο, δασικό είναι το 76,4%, χορτολιβαδικό το 2,6% και κανένα από τα δύο το 18,9%.

• Στην Κω, δασικό είναι το 34% και χορτολιβαδικό το 1,3%. Στο νησί καταγράφεται το μεγαλύτερο ποσοστό δασωμένων αγρών στα Δωδεκάνησα (14,9% ή 40.600 στρέμματα). Εκτός δασικής νομοθεσίας το 48,2% του νησιού.

• Στους Λειψούς, δασικό είναι το 61,3%, χορτολιβαδικό το 6,1% και κανένα από τα δύο το 29,1%.

• Στη Λέρο, δασικό είναι το 49%, χορτολιβαδικό το 17,2% και κανένα από τα δύο το 32,1%.

• Στη Νίσυρο, δασικό είναι το 41%, χορτολιβαδικό το 5,6% και κανένα από τα δύο το 49,1%.

• Στην Πάτμο, δασικό είναι το 74,9% και χορτολιβαδικό το 3,4%. Στο νησί καταγράφεται το υψηλότερο ποσοστό εκχερσωμένων δασικών εκτάσεων (3% ή 1.100 στρέμματα), ενώ σημαντικό είναι και το ποσοστό των δασωμένων αγρών (4,3% ή 1.700 στρέμματα). Εκτός δασικής νομοθεσίας είναι το 14,4% του νησιού.

• Στη Ρόδο, δασικό είναι το 61,5%, χορτολιβαδικό το 1,3%. Σημαντικές είναι οι δασωμένες αγροτικές εκτάσεις (9,8% ή 133.900 στρέμματα) και οι εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις (2,1% ή 28.900 στρ.). Εκτός δασικής νομοθεσίας είναι το 25,1% του νησιού.

• Στη Σύμη καταγράφεται το υψηλότερο ποσοστό δασικών εκτάσεων στα Δωδεκάνησα: 88,1%. Χορτολιβαδικό είναι μόλις το 0,3%, ενώ εκτός δασικής νομοθεσίας το 10,2%.

• Στην Τήλο καταγράφεται το μικρότερο ποσοστό δασικών εκτάσεων στα Δωδεκάνησα, μόλις 3,9% και το υψηλότερο χορτολιβαδικών, 69,1%.

• Τέλος, στη Χάλκη δασικό είναι το 20,5%, χορτολιβαδικό 52,8% και κανένα από τα δύο το 22,7%.
Να σημειωθεί ότι στη Ρόδο, στην Κω και μέρος της Λέρου υπάρχει Κτηματολόγιο από την εποχή της ιταλικής κυριαρχίας των Δωδεκανήσων, επομένως οι δημόσιες εκτάσεις είναι καταγεγραμμένες ανεξαρτήτως του χαρακτήρα τους.

Πάντως, στα Δωδεκάνησα τα τελευταία χρόνια έχουν προκύψει διάφορα ζητήματα σε σχέση με την ιδιοκτησία και ήρθαν στο φως μέσα από την κτηματογράφηση – για παράδειγμα σε πολλά μικρά νησιά (λ.χ. Αρκιοί, Αγαθονήσι, Μαράθι, Ψέριμος, Σαρία) το Δημόσιο παραχώρησε το ’77 και ’84 εκτάσεις για την ανέγερση μονίμων κατοικιών ώστε να ενθαρρύνει την κατοίκησή τους.

Ομως η μεταβίβαση παρέμεινε στα προσύμφωνα και έτσι οι ιδιοκτήτες βρίσκονται σήμερα μετέωροι, με την περιουσία τους να διεκδικείται από δήμους ή θρησκευτικά ιδρύματα.

Υποβολή αντίρρησης
Τι μπορεί να κάνει ο πολίτης που διαφωνεί με το περιεχόμενο του δασικού χάρτη; Ο μόνος δρόμος είναι η υποβολή αντίρρησης. Δικαίωμα υποβολής έχει όποιος έχει έννομο συμφέρον – η αντίρρηση πρέπει να αφορά μια ιδιοκτησία, ειδάλλως πρέπει να κατατεθούν περισσότερες από μία. Οι αντιρρήσεις υποβάλλονται μόνο ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας του Ελληνικού Κτηματολογίου.

Μαζί με την αντίρρηση ο πολίτης πρέπει να καταβάλει τέλος (το οποίο πληρώνεται σε τράπεζα), ανάλογα με το εμβαδόν της έκτασης που η αντίρρηση αφορά (το αναλυτικό τιμολόγιο στο ΦΕΚ 347Β/2017). Για τις Κυκλάδες η προθεσμία λήγει στις 17 Ιουνίου (για τους κατοίκους εξωτερικού στις 7 Ιουλίου) και για τα Δωδεκάνησα στις 3 Ιουνίου (για τους κατοίκους εξωτερικού στις 23 Ιουνίου). Μπορείτε να βρείτε όλες τις αποφάσεις ανάρτησης δασικών χαρτών και στη διεύθυνση https://dasarxeio.com/dasikoi_xartes-3/.

«Το κράτος πρέπει να διορθώσει το λάθος»
Νομοθετική ρύθμιση για αντιμετώπιση των σοβαρών ζητημάτων που έχουν ανακύψει σε Δωδεκάνησα και Κυκλάδες ζητεί η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Οπως υποστηρίζει, υπό την παρούσα μορφή τους οι δασικοί χάρτες θα οδηγήσουν χιλιάδες πολίτες στην –πολυέξοδη– βάσανο της υπεράσπισης των ιδιοκτησιών τους μέσω αντιρρήσεων ή ακόμα και στα δικαστήρια, χωρίς να φέρουν ευθύνη. Κύρια ζητήματα, η αποτύπωση των φρυγανικών εκτάσεων στους χάρτες και το τεκμήριο κυριότητας υπέρ του Δημοσίου.

Πριν από λίγες ημέρες, το περιφερειακό συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου ζήτησε για τρίτη φορά μέσα σε μια τριετία την παρέμβαση του υπ. Περιβάλλοντος. «Το πρόβλημα ειδικά στο Νότιο Αιγαίο ξεκίνησε το 2016 με ένα Προεδρικό Διάταγμα, που ουσιαστικά εισήγαγε στη νομοθεσία την έννοια της μη ξυλώδους δασικής έκτασης, βάζοντας και τις φρυγανικές εκτάσεις σε αυτή την κατηγορία», εξηγεί ο περιφερειάρχης Γ. Χατζημάρκος.

«Στη συνέχεια το 2018 η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου έστειλε μια, κατά τη γνώμη μας, σκανδαλώδη εντολή στις δασικές υπηρεσίες, να θεωρούν τις φρυγανικές εκτάσεις ως δασικές. Στις Κυκλάδες οι δασολόγοι αντέδρασαν και κατέγραψαν τις φρυγανικές εκτάσεις ως χορτολιβαδικές, στα Δωδεκάνησα όμως όχι. Αυτό είχε τραγικά αποτελέσματα: πολλά νησιά να εμφανίζονται ως δασικά σε ποσοστό 60%, 70%, ακόμα και 80%-90%. Το Τεχνικό Συμβούλιο Δασών ήρθε το 2019 λέγοντας ότι ήταν λανθασμένη η εντολή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, ωστόσο οι χάρτες δεν τροποποιήθηκαν και αναρτήθηκαν ως είχαν».

Ενα δεύτερο ζήτημα είναι η άσκηση, εκ μέρους του Δημοσίου, του δικαιώματος κυριότητάς του επί των δασικών εκτάσεων.

«Στο Αιγαίο υπάρχουν δύο διαφορετικές καταστάσεις.
Στις Κυκλάδες δεν ισχύει το τεκμήριο υπέρ του Δημοσίου (σ.σ. ότι μια δασική έκταση είναι εξ ορισμού δημόσια, εκτός αν ο ιδιώτης αποδείξει το αντίθετο), ενώ στα Δωδεκάνησα ισχύει. Στις Κυκλάδες το τεκμήριο δεν ισχύει μόνο «στα χαρτιά», καθώς στην πράξη καμία δημόσια αρχή δεν το εφαρμόζει και ζητεί από τον πολίτη να φέρει αυτός το βάρος της απόδειξης της ιδιοκτησίας. Στα Δωδεκάνησα έχουμε δύο μέτρα και σταθμά.

Από τη μια πλευρά, έχουμε το παράδοξο το Δημόσιο να διεκδικεί εκτάσεις ακόμα και στη Ρόδο και στην Κω, όπου λόγω του ιταλικού κτηματολογίου το Δημόσιο γνωρίζει επακριβώς ποιες εκτάσεις είναι δημόσιες και ποιες όχι και σε μικρά ακριτικά νησιά το Δημόσιο να διεκδικεί σχεδόν τα πάντα. Ζητούμε λοιπόν καθεστώς ισονομίας.

Οπως το 2014 καταργήθηκε για τη Μάνη το τεκμήριο υπέρ του Δημοσίου, να καταργηθεί και για τα Δωδεκάνησα λόγω της ειδικής συνθήκης με την οποία εντάχθηκαν στο ελληνικό κράτος και να δοθεί σαφής εντολή στις δασικές υπηρεσίες. Το Δημόσιο δεν θα απεμπολήσει την περιουσία του, αφού στα δύο μεγαλύτερα νησιά αυτή είναι καταγεγραμμένη».

Κατά τη γνώμη της Περιφέρειας, οι δασικοί χάρτες στις Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα πρέπει να αποσυρθούν. «Το λάθος είναι του κράτους και πρέπει να το διορθώσει το κράτος».

Πηγή: rodiaki.gr