Πολλά νέα παιδιά μας στέλνουν μηνύματα και μας ρωτάνε διάφορα για την καριέρα στο ναυτικό επάγγελμα όπου και θα ήθελαν να ακολουθήσουν. Δεν είναι και τόσο εύκολο να καλυφθούν όλες οι απορίες λόγω της μοναδικότητας και πολυπλοκότητας του ναυτικού επαγγέλματος.
Παρόλα αυτά όλα τα νέα παιδιά θα πρέπει να γνωρίζουν ότι το επάγγελμα του ναυτικού είναι ένα επάγγελμα δύσκολο, πολύπλοκο και ιδιαίτερο, που σίγουρα θα χρειαστεί πολλές θυσίες μέχρι να σας ανταμείψει.
Πόσο δύσκολο είναι να μπεις στην Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού;
Είναι μία ερώτηση στην οποία δεν μπορούμε να απαντήσουμε με απόλυτη σιγουριά. Είναι πάντως πολύ πιο δύσκολο από ότι ήταν κάποτε που τα νέα παιδιά έμπαιναν και με πολύ χαμηλούς βαθμούς, ακόμα και με 5 ή 6. Οι βάσεις εισαγωγής αλλάζουν κάθε χρόνο όπως και το σύστημα εξέτασης στα λύκεια για την εισαγωγή (Ελλάδα είμαστε). Σίγουρα θα πρέπει να καταβάλετε μεγάλη προσπάθεια, σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία.
Πώς είναι η δομή και η διάρκεια φοίτησης στις ΑΕΝ;
Η φοίτηση στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού είναι διάρκειας τεσσάρων ετών. Τα τρία έτη είναι το θεωρητικό κομμάτι στις ακαδημίες και το ένα έτος (δύο εξάμηνα) το πρακτικό στα πλοία. Μετά το πρώτο θεωρητικό 6μηνο στην ακαδημία θα πρέπει να μπαρκάρετε για 5-6 μήνες σε καράβι, μετά ένα χρόνο στην ακαδημία και ξανά μπάρκο σε καράβι για 6-7 μήνες, και τέλος ένα χρόνο στις ακαδημίες. Εδώ να διευκρινίσουμε ότι η συνολική πρακτική εκπαίδευση σε πλοία θα πρέπει συνολικά να είναι 12 μήνες και πάνω.
Πόσο δύσκολα είναι στην Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού;
Κάποτε ήταν αρκετά δύσκολα τα μαθήματα και η αυστηρότητα στις ΑΕΝ μεγάλη. Δυστυχώς στην Ελλάδα της κρίσης που όλα έχουν υποβαθμιστεί και απαξιωθεί, δεν θα μπορούσαν να γλιτώσουν και οι ΑΕΝ. Σε γενικές γραμμές πάντως ένας καλός μαθητής θα ανταπεξέλθει εύκολα στα μαθήματα της σχολής. Όσο αναφορά τους κανόνες συμπεριφοράς αυτοί εφαρμόζονται αυστηρότερα στις εσώκλειστες ΑΕΝ. Στον Ασπρόπυργο π.χ. είναι πιο απρόσωπα τα πράγματα. Δε νομίζω ότι έχετε να αντηχείτε για πολλά πράγματα σχετικά με την εμφάνιση σας εν έτη 2017, αν και θα πρέπει να μην το παρακάνετε…
Τελείωσα το πρώτο εξάμηνο, θα βρω να μπαρκάρω;
Μόλις τελειώνεται το πρώτο εξάμηνο θα πρέπει να μπαρκάρεται σε καράβι για την πρακτική σας, στο οποίο περιλαμβάνεται και ένα βιβλίο με εργασίες που ονομάζεται ΚΕΠ. Το αιώνιο ερώτημα και οι ανησυχία των σπουδαστών είναι αν θα βρουν να μπαρκάρουν. Η αλήθεια είναι ότι πολλοί νέοι παραπονιούνται ότι δεν βρίσκουν εταιρεία. Δεν είναι ψέματα απλά είναι κοινώς αποδεκτό ότι άμα ψάξετε και αγωνιστείτε, η συντριπτική πλειοψηφία θα βρείτε να μπαρκάρετε, άλλωστε υπάρχουν δεκάδες εταιρείες που παίρνουν δόκιμους πλοιάρχους και μηχανικούς. Σίγουρα εάν γνωρίζεται και κάποιον παλαιότερο ναυτικό θα είναι υπέρ σας.
Τελείωσα και μπαρκάρω για το δεύτερο εξάμηνο, θα βρω και πάλι εταιρεία;
Συνήθως όταν έχετε μπαρκάρει με μία εταιρεία στο πρώτο 6μηνο και η αξιολόγησης σας είναι καλή, με την ίδια εταιρεία θα μπαρκάρετε και τώρα. Αν για οποιοδήποτε λόγο δεν μπαρκάρετε εκεί θα πρέπει εκ νέου να ξεκινήσετε την αναζήτηση.
Τι χαρτιά και έγγραφα χρειάζομαι για αρχή;
Για αρχή δεν χρειάζεται πολλά χαρτιά αλλά σίγουρα κάποια είναι υποχρεωτικά. Το ναυτικό φυλλάδιο, τα σωστικά, διαβατήριο, Αμερικάνικη βίζα. Από εκεί και πέρα με την καθοδήγηση της εκάστοτε ναυτιλιακής εταιρείας θα χρειαστεί και το εμβόλιο κίτρινου πυρετού, όπως επίσης και την κάρτα υγείας πριν μπαρκάρετε. Με όλα αυτά δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για το πώς θα τα βρείτε αφού θα υπάρχει καθοδήγηση από την σχολή και την εταιρεία.
Πόσα χρήματα θα χρειαστώ;
Πέρα των χρημάτων που θα χρειαστείτε για την φοίτηση σας, το οποίο είναι καθαρά υποκειμενικό για τον κάθε ένα, θα πρέπει να έχετε στο μυαλό σας ότι η έκδοση του διαβατηρίου και της βίζας χρειάζονται περίπου 250 – 270 ευρώ μαζί με τις φωτογραφίες που χρειάζονται. Για παιδιά τα οποία είναι από επαρχία και δεν έχουν μεγάλη οικονομική δυνατότητα, καλό θα ήταν να έχουν στο μυαλό τους ότι θα χρειαστούν και κάποια επιπλέον χρήματα για τις μεταφορές και διαμονή τους στην Αθήνα (Επίσκεψη σε Αμερικάνικη πρεσβεία, επίσκεψη ή αναζήτηση ναυτιλιακής εταιρείας κ.τ.λ.).
Τι κάνει ένας δόκιμος στο πλοίο;
Εδώ είναι μια ερώτηση που για να καλύψουμε όλες τις περιπτώσεις θέλουμε αρκετές σελίδες, παρόλα αυτά θα προσπαθήσω μέσα από δέκα γραμμές να πω πέντε βασικά πράγματα. Εξαρτάται σε τι είδος πλοίο θα πάτε, την ηλικία του, τα ταξίδια που κάνει και φυσικά τον Πλοίαρχο/Υποπλοίαρχο και Α’ μηχανικό/Β’ μηχανικό. Κυρίως θα έχετε να κάνετε με τον Υποπλοίαρχο/Β μηχανικό που είναι ο άμεσος προϊστάμενος σας, χωρίς να σημαίνει βέβαια ότι δεν θα εκτελείτε εργασίες που σαν αναθέτει ο πλοίαρχος/Α μηχανικός. Κάποιες εργασίες στο μηχανοστάσιο και στο κατάστρωμα (κυρίως βάρδια στη γέφυρα), μετά από οδηγίες του υποπλοιάρχου/β’ μηχανικού, θα τις εκτελείτε και θα είστε υπό την επίβλεψη το ανθυποπλοίαρχου/Γ’ μηχανικού. Έχω συναντήσει από πολύ ήπια μεταχείριση έως και σκληρή. Επειδή το μηχανοστάσιο είναι από μόνο του ένα δύσκολο περιβάλλον εργασίας οι διακυμάνσεις είναι μικρότερες, οπότε θα μιλήσω για τον δόκιμο πλοίαρχο όπου μπορεί να είναι 8 ώρες στη γέφυρα σπαστές σε δύο 4ωρίες (δεν συνίσταται), μπορεί όμως να είναι και 8 ώρες σε εργασία στην κουβέρτα συν 4 ώρες στη γέφυρα. Όλα εξαρτώνται από τους ανωτέρους σας. Να έχετε πάντως στο μυαλό σας ότι όσο εύκολα περάσετε το δοκιμιλήκι σας τόσο πιο δύσκολα θα τα βρείτε αργότερα σαν αξιωματικοί και το αντίστροφο. Προσοχή! Ο καλός ο δόκιμος έχει περισσότερες πιθανότητες να γίνει καλός αξιωματικός αλλά δεν είναι και κανόνας.
Τι κάνουμε τον ελεύθερο χρόνο μας στο καράβι;
Όταν δε δουλεύετε και όταν δεν κοιμάστε θα έχετε περιορισμένες επιλογές για να περάσετε τον χρόνο σας. Στην εποχή μας- αν και σε εμβρυακό στάδιο- υπάρχει πλέον και το ιντερνέτ, το οποίο όμως είναι περιορισμένο είτε γιατί κοστίζει ακριβά είτε γιατί είναι πάρα πολύ αργό. Πέρα από αυτό υπάρχει το καπνιστήριο που μπορείτε να μαζευτείτε και να δείτε καμιά ταινία ή να παίξετε κάνα επιτραπέζιο. Στην σημερινή εποχή όμως ο ηλεκτρονικός υπολογιστής μας παίζει τον μεγαλύτερο ρόλο μέσα στο καράβι για την ψυχαγωγία μας, αφού μπορούμε να δούμε ταινίες, να παίξουμε παιχνίδια, να ακούσουμε μουσική και γενικά να ασχοληθούμε με ότι μας ενδιαφέρει και έχουμε μέσα σε αυτόν. Φροντίστε οπωσδήποτε να έχετε μαζί σας υπολογιστή και όλα τα gadget που νομίζεται ότι θα σας χρειαστούν. Επίσης έχει γυμναστήριο (φροντίστε να πάρετε και κάνα μονόζυγο για την καμπίνα, καλό είναι), στο οποίο εκτός από κάποια λίγα όργανα που θα βρείτε, θα έχει και κατά 99% και Ping pong.
Θεωρία ή εμπειρία και πράξη;
Θα ακούσετε πολλούς να λένε ότι ο ναυτικός χρειάζεται κατά 90% εμπειρία. Μην πέσετε στο τρυπάκι αυτό και παρατήσετε τις θεωρητικές γνώσεις σας και το διάβασμα. Κάποτε έλεγα ότι χρειάζεται 70% εμπειρία και 30% θεωρία, με το πέρασμα των χρόνων όμως και όλο αυτό το τσουνάμι από κανονισμούς και χαρτούρας ίσως αυτό να έχει μεταβληθεί λιγάκι και να έχει αυξηθεί το ποσοστό της θεωρητικής εξάσκησης. Για να το καταλάβουμε όλοι όμως αξίζει να πω ότι τα πρώτα χρόνια στα καράβια μας λείπει η εμπειρία, η οποία δεν αποκτάται με το έτσι θέλω εδώ και τώρα, οπότε το όπλο μας για να πατήσουμε σωστά θα είναι ο εμπλουτισμός των γνώσεων μας ο οποίος έρχεται μέσα από το διάβασμα. Όταν σιγά-σιγά αποκτήσουμε και εμπειρία, ο συνδυασμός των δύο θα είναι αυτός που θα μας κάνει σωστούς επαγγελματίες. Η συνεχής προσπάθεια των θεωρητικών γνώσεων μας θα πρέπει να γίνεται συνέχεια. Το ναυτικό επάγγελμα περιλαμβάνει μια τεράστια γκάμα από γενικές και ειδικές γνώσεις.
Τι γίνεται αν έχω τατουάζ και φοράω σκουλαρίκια;
Όσο αφορά τα τατουάζ, χρησιμοποιούνται από τους ναυτικούς πολλά-πολλά χρόνια και δεν είναι κάτι που θα πρέπει να σας ανησυχεί. Πριν συνεχίσω με τα σκουλαρίκια να πω πως τα πράγματα εν έτη 2017 έχουν γίνει πολύ πιο ελαστικά σε σχέση με τα προηγούμενα τα χρόνια. Παρόλα αυτά καλό θα ήταν κατά την διάρκεια του μπάρκου σας να μη φοράτε σκουλαρίκια. Η εμφάνιση σε ένα τόσο κλειστό περιβάλλον με ανθρώπους που βρίσκονται στη θάλασσα από τότε που ακόμα δεν είχατε γεννηθεί παίζει μεγάλο ρόλο. Καλό θα ήταν λοιπόν να προσέχετε λιγάκι και να μην προκαλείτε. Πράγματα που φαντάζουν φυσιολογικά, το καράβι και η κλεισούρα τα κάνουν μη φυσιολογικά. Η γνώμη μου είναι να μην φοράτε σκουλαρίκια, παρόλα αυτά είχα μια φορά ένα ανθυποπλοίαρχο με μεγάλες τρύπες στα αυτιά του ο οποίος έκανε για τρεις…
Τελείωσα με την σχολή και πήρα το δίπλωμα, μπαρκάρω σαν ανθυποπλοίαρχος/Γ’ μηχανικός;
Όταν πάρουμε το δίπλωμα στα χέρια μας δεν σημαίνει ότι την επόμενη μέρα μπαρκάρουμε σαν ανθυποπλοίαρχοι/Γ’ μηχανικοί. Πρώτα από όλα θα πρέπει να πάρουμε και άλλα χαρτιά τα οποία θα μας τα πει και η εταιρεία. Τέτοια μπορεί να είναι το BRM, ERM, ECDIS και κάποια άλλα σεμινάρια που θα μας στείλει η εταιρία. Αφού τελειώσουμε με όλα αυτά και μπαρκάρουμε θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι συντριπτική πλειονότητα (αν όχι όλες) των εταιρειών στέλνουν τους πρωτόμπαρκους αξιωματικούς για ένα μικρό διάστημα (συνήθως ένα περίπου μήνα) σαν δόκιμους και εν συνεχεία – με την σύμφωνη γνώμη του πλοιάρχου ή Α’ μηχανικού- προβιβάζονται σε Junior ανθυποπλοίαρχο/Γ’ μηχανικό. Το junior σημαίνει ότι μισθολογικά δεν θα παίρνετε τα χρήματα που παίρνει ο ανθυποπλοίαρχος/Γ’ μηχανικός. Ανθυποπλοίαρχος/Γ’ μηχανικός θα γίνεται στο δεύτερο μπάρκο (μισθολογικά μιλάω πάντα!). Οπότε μετά κρατήσεων υπολογίστε ένα μισθό για πρώτη φορά στα 2.500-3.000 ευρώ.
Πόσα χρόνια χρειάζονται για να φτάσω στη θέση του Πλοιάρχου/Β’ μηχανικού;
Για να φτάσετε σε αυτές τις θέσεις, και αφού τα έχετε περάσει μερικές χιλιάδες κύματα (και όχι μόνο 40…) θα φτάστε κατά μέσο όρο στην ηλικία των 32-35, εξαρτάται πάντα από την διάρκεια των ταξιδιών σας και των ξεμπαρκών σας.
Είναι προσοδοφόρο το επάγγελμα;
Σίγουρα θα ζείτε αξιοπρεπώς με τον μισθό του ναυτικού. Μην περιμένετε όμως ότι θα βγάλετε γρήγορα πολλά λεφτά και θα γίνεται πλούσιοι, γιατί αυτό δεν είναι εφικτό. Ειδικά με τις κρατήσεις που έχει υποστεί το ναυτικό επάγγελμα τα πράγματα έχουν γίνει ακόμα δυσκολότερα.
Έχει μέλλον το ναυτικό επάγγελμα;
Το ναυτικό επάγγελμα για τους Έλληνες αξιωματικούς δείχνει να έχει μέλλον. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει με σιγουριά τι φέρνει το μέλλον, όσο όμως οι Έλληνες εφοπλιστές συνεχίζουν να είναι κορυφαίοι και παίρνουν εμάς τους Έλληνες δεν έχουμε να φοβηθούμε και πολλά.
Μπορώ να βρω δουλειά έξω στη στεριά;
Ναι υπάρχουν πόρτες που οδηγούν στη στεριά, σε ναυτιλιακά γραφεία κυρίως. Υπάρχουν και άλλα αρκετά πράγματα τα οποία όμως θα τα δείτε μόνοι σας στην πορεία.
Για παρατηρήσεις που έχετε να κάνετε για το παραπάνω θέμα ή για προτάσεις, περιμένουμε τα σχόλια σας στο e.nautilia@gmail.com
Πηγή: e-nautilia.gr