ΑΑΔΕ: Πότε θα προχωρά σε «κλείδωμα» ΑΦΜ – Ποιους αφορά, ποιες πράξεις μπλοκάρονται

Νέα όρια στη δυνατότητα της Εφορίας να απενεργοποιεί Αριθμούς Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) θέτει η ΑΑΔΕ, επιχειρώντας να προσαρμόσει το πλαίσιο στις επισημάνσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας. Η απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου, που έκρινε αντισυνταγματικό το «πάγωμα» ΑΦΜ αποκλειστικά και μόνο για λόγους φοροδιαφυγής, υποχρέωσε τη Φορολογική Διοίκηση να επανασχεδιάσει τη σχετική διαδικασία.

Τι αλλάζει με τη νέα απόφαση

Στόχος της νέας απόφασης δεν είναι η γενικευμένη καταστολή, αλλά η αποσαφήνιση των περιπτώσεων στις οποίες μπορεί νόμιμα να προχωρήσει σε απενεργοποίηση ΑΦΜ, τόσο για φυσικά όσο και για νομικά πρόσωπα. Πρόκειται για παρεμβάσεις που, όπως τονίζεται, πρέπει να είναι τεκμηριωμένες και να βασίζονται σε συγκεκριμένα πραγματικά δεδομένα.

Αυτεπάγγελτη ή κατόπιν αιτήματος απενεργοποίηση

Η απενεργοποίηση ΑΦΜ μπορεί να πραγματοποιείται είτε αυτεπάγγελτα από τη Φορολογική Διοίκηση είτε κατόπιν αιτήματος του ίδιου του φορολογούμενου. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση κατά την οποία διαπιστώνεται ότι ένα φυσικό πρόσωπο διαθέτει περισσότερους από έναν ΑΦΜ, γεγονός που απαγορεύεται από τη φορολογική νομοθεσία.

Διαβάστε επίσης:

Τα δρομολόγια πλοίων από Πειραιά – 22 έως 28 Δεκεμβρίου 2025

22.12.2025

854

ΥΠΕΘΑ – Διευκρινίσεις για αναβολές στράτευσης: Τι προβλέπεται για σπουδαστές ή κατοίκους εξωτερικού

22.12.2025

564

Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο φορολογούμενος καλείται να προχωρήσει ο ίδιος στην απενεργοποίηση των επιπλέον ΑΦΜ, υποβάλλοντας σχετική δήλωση μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας της ΑΑΔΕ. Αν δεν υπάρξει ανταπόκριση, η Εφορία παρεμβαίνει αυτεπάγγελτα, διατηρώντας τον ΑΦΜ που αποτυπώνει πληρέστερα τη φορολογική εικόνα του προσώπου.

Τα κριτήρια επιλογής του ενεργού ΑΦΜ

Για την επιλογή του ΑΦΜ που παραμένει ενεργός, λαμβάνονται υπόψη στοιχεία όπως οι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, οι εταιρικές συμμετοχές, τα δηλωθέντα περιουσιακά στοιχεία, οι οφειλές, αλλά και οι συναλλαγές του φορολογούμενου.

Σε κάθε περίπτωση, ο φορολογούμενος διατηρεί το δικαίωμα να αντικρούσει τα στοιχεία και να αποδείξει ότι δεν συντρέχουν λόγοι απενεργοποίησης.

Ψευδή στοιχεία και «αλυσιδωτές» απενεργοποιήσεις

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις περιπτώσεις απόκτησης ΑΦΜ με ψευδή ή ανακριβή στοιχεία ή με τη χρήση πλαστών ταυτοποιητικών εγγράφων. Εκεί, η απενεργοποίηση του ΑΦΜ δεν αφορά μόνο το φυσικό πρόσωπο, αλλά μπορεί να συμπαρασύρει και νομικά πρόσωπα που συνδέονται άμεσα με αυτό.

Εάν, για παράδειγμα, ο φορολογούμενος εμφανίζεται ως μοναδικός εταίρος ή μέλος εταιρείας, τότε απενεργοποιείται και ο ΑΦΜ του νομικού προσώπου. Αντίστοιχα, εάν το νομικό πρόσωπο συμμετέχει ως μοναδικός εταίρος σε άλλη εταιρεία, η απενεργοποίηση επεκτείνεται και σε αυτήν.

Παράλληλα, όταν ο προς απενεργοποίηση ΑΦΜ εμφανίζεται σε ρόλους διοίκησης, εκπροσώπησης ή διαχείρισης σε άλλες επιχειρήσεις, η ΑΑΔΕ προβλέπει την υποχρέωση ενημέρωσης των εμπλεκόμενων νομικών προσώπων, ώστε να γίνουν οι αναγκαίες τροποποιήσεις στα καταστατικά ή στην εκπροσώπησή τους.

Ανάλογη διαδικασία προβλέπεται και για τις περιπτώσεις όπου ο ΑΦΜ χρησιμοποιείται ως φορολογικός εκπρόσωπος ή αντιπρόσωπος τρίτου προσώπου. Στις περιπτώσεις αυτές, ζητείται είτε η αντικατάστασή του είτε η ρητή αποδοχή από τον φορολογούμενο της άμεσης επικοινωνίας με τη Φορολογική Διοίκηση.

Οι πρακτικές συνέπειες του «παγώματος»

Σημαντικές είναι και οι πρακτικές συνέπειες της απενεργοποίησης. Όσο ένας ΑΦΜ παραμένει «κλειδωμένος», δεν επιτρέπεται η υποβολή δήλωσης έναρξης, μεταβολής ή διακοπής εργασιών.

Αυτό σημαίνει ότι επηρεάζεται άμεσα η λειτουργία επαγγελματιών και επιχειρήσεων, καθώς μπλοκάρονται βασικές διοικητικές και φορολογικές πράξεις.

Ισορροπία ελέγχου και δικαιωμάτων

Με το νέο πλαίσιο, η ΑΑΔΕ επιχειρεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανάγκη ελέγχου και στην προστασία των δικαιωμάτων των φορολογούμενων, περιορίζοντας τις παρεμβάσεις σε σαφώς προσδιορισμένες περιπτώσεις και αποφεύγοντας πρακτικές που κρίθηκαν αντισυνταγματικές.