Λέρος: Τι περιλαμβάνει το «Πολιτιστικό Masterplan» του Υπουργείου Πολιτισμού

Το πολιτιστικό masterplan της Λέρου εντάσσεται στο πλαίσιο του έργου «Σχεδιασμός πολιτιστικού masterplan, πολιτιστικής αναπτυξιακής πολιτικής και πολιτιστικής ταυτότητας (brand) για επιλεγμένες περιοχές της χώρας», το οποίο εκπονήθηκε από το Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου σε συνεργασία με το ΥΠΠΟ.

Το έργο επιδιώκει να αναδείξει τη σημασία της νησιωτικότητας και της περιφερειακότητας στο πολιτιστικό τοπίο της Λέρου, συμβάλλοντας στην τοπική ανάπτυξη μέσω της πολιτιστικής στρατηγικής.

Βασικά χαρακτηριστικά της Λέρου είναι η πλούσια ιστορική και πολιτιστική της κληρονομιά, με σημαντικές επιρροές από την αρχαιότητα, τη βυζαντινή περίοδο, την ιταλική κατοχή και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το μικρό μέγεθος του νησιού σε συνδυασμό με τη γεωγραφική του θέση και τις πολιτιστικές του υποδομές διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη πολιτιστικών δραστηριοτήτων που συνδέονται με την τοπική και διεθνή ιστορία.

Διαβάστε επίσης:

Εγκαινιάστηκε η ανακαινισμένη Καρδιολογική Κλινική του Γενικού Νοσοκομείου Ρόδου

Λιμεναρχείο Λέρου: Κλείνει για οχήματα το Λιμάνι της Αγίας Μαρίνας μέχρι τον Μάρτιο

05.11.2025

336

Λέρος: Συνελήφθη Ιρακινός με ένταλμα από την Ιταλία για διακίνηση μεταναστών – «Πιάσατε λάθος άνθρωπο»

Λέρος: 20χρονος αλλοδαπός από το Κ.Ε.Δ. επιχείρησε να διαφύγει μέσω Καλύμνου

05.11.2025

939

Παρά τις προκλήσεις, όπως η περιορισμένη πολιτιστική συμμετοχή των κατοίκων και οι ελλείψεις πόρων, το νησί διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα, όπως ένα νεανικό πληθυσμό και ισχυρή αίσθηση πολιτιστικής ταυτότητας. Η στρατηγική του masterplan στοχεύει στην ενίσχυση της πολιτιστικής συμμετοχής και στη βελτίωση της πολιτιστικής διαχείρισης μέσω της ενδυνάμωσης των τοπικών φορέων και της συνεργασίας με εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς.

Στρατηγική – Όραμα

Το νησί της Λέρου μπορεί να αποτελέσει ένα διεθνές ζωντανό εργαστήριο ιστορίας, πολιτισμού και διαχείρισης δύσκολης κληρονομιάς μέσω της επανοικειοποίησης του δημόσιου χώρου και της ενδυνάμωσης των τοπικών πολιτιστικών δυναμικών.

Ο πολιτισμός στη Λέρο μπορεί να αποτελέσει κινητήριο δύναμη για τους κατοίκους και την τοπική οικονομία. Ακόμη και δύσκολες ιστορικές συγκυρίες που έχουν συνδεθεί με το νησί μπορούν μέσα από τον πολιτισμό να ανανοηματοδοθούν στην κατεύθυνση της διάσωσης της ιστορίας αλλά και της συμφιλίωσης της τοπικής κοινωνίας μαζί της. Μια ευρεία γκάμα δραστηριοτήτων, τόπων και εκδηλώσεων μπορούν να διατηρηθούν αλλά και να επεκταθούν μέσα από μια καλά οργανωμένη, συγκροτημένη και ενημερωμένη τοπική κοινότητα, που διακρίνεται για την ανεκτικότητά της, την φιλοξενία και την αλληλεγγύη της. Η Λέρος μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης για την συνδιαμόρφωση του πολιτιστικού προϊόντος, αλλά και της ταυτότητά της, μέσω της διεύρυνσης και της ενεργοποίησης της κοινότητας, που θα περιλαμβάνει τοπική αυτοδιοίκηση, τοπικούς πολιτιστικούς φορείς, κατοίκους και επισκέπτες εθελοντές, μαθητές και νέους, καλλιτέχνες, ιστορικούς, ακαδημαϊκούς και αρχιτέκτονες.

Στρατηγικοί στόχοι – Επιχειρησιακοί άξονες

Στρατηγικός Στόχος 1: Ανάδειξη του Πολιτιστικού Αποθέματος και των Τοπικών Δυνατοτήτων

Α.1.1 Στήριξη Υφιστάμενων Πολιτιστικών Υποδομών και Δημιουργία νέων

Α.1.2 Ανάπτυξη Προγραμμάτων Εκπαίδευσης και Κατάρτισης των τοπικών δρώντων και του κοινού

Α.1.3 Σύσταση οργάνων υποστήριξης τοπικού πολιτισμού (δι-υπηρεσιακές επιτροπές, επιτροπές τοπικών δρώντων)

Στρατηγικός Στόχος 2: Προσέλκυση πολιτιστικών πόρων, δημιουργικών ανθρώπων και καλών πρακτικών

Α.2.1 Αξιοποίηση Χρηματοδοτικών Εργαλείων από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους

Α.2.2 Υποστήριξη της ανάπτυξης συνεργασιών και φιλοξενίας (residencies) σε εθνικό και διεθνές επίπεδο

Στρατηγικός Στόχος 3: Ενίσχυση τοπικής πολιτιστικής δυναμικής

Α.3.1 Ενίσχυση πρωτοβουλιών ανάδειξης προϊόντων και υπηρεσιών τοπικού πολιτισμού

Α.3.2 Διαμόρφωση υλικών και άυλων χώρων πολιτιστικής συνάντησης και συνεργατικής οικονομίας

Α.2.3 Άμβλυνση των περιορισμών της νησιωτικότητας στον τοπικό πολιτισμό

Στρατηγικός Στόχος 4: Δημιουργία τοπικής ταυτότητας ως ζωντανού εργαστηρίου ιστορίας, πολιτισμού και διαχείρισης δύσκολης κληρονομιάς

Α.4.1 Κατάρτιση συνεκτικής και ολοκληρωμένης στρατηγικής ταυτότητας της Λέρου

Α.4.2 Προσέλκυση και διοργάνωση διεθνών γεγονότων σχετικά με την πολιτική ιστορία, τη δημοκρατία, την ψυχιατρική και τον Μεσογειακό τρόπο ζωής

Α.4.3 Ανάπτυξη σύγχρονων ψηφιακών μέσων ιστορικής τεκμηρίωσης και προβολής

Προτεινόμενες παρεμβάσεις

	Δράσεις:		Δομές:		Έργα:
1	Δράσεις Κατάρτισης Στελεχών του Δημοσίου Τομέα για την πολιτιστική διαχείριση και διακυβέρνηση	1	Μόνιμη Επιτροπή Πολιτισμού Λέρου	1	Σχέδιο Δράσης Αξιοποίησης υφιστάμενων υποδομών
2	Δράσεις κατάρτισης μελών πολιτιστικών συλλόγων για την πολιτιστική διαχείριση και ανάπτυξη	2	Γραφείο Διάδοσης Λεριακού Πολιτισμού και Ενημέρωσης Κοινού	2	Αποκατάσταση υφιστάμενων εγκαταλελειμμένων υποδομών
3	Διοργάνωση εκδηλώσεων μεταφοράς τεχνογνωσίας καλών πρακτικών από την Ελλάδα και το εξωτερικό	3	Μόνιμη Δι-υπηρεσιακή Επιτροπή Λέρου	3	Δημιουργία ανοικτού δημοτικού θεάτρου
4	Οικονομικά κίνητρα και παροχές για μετακινήσεις πολιτιστικού ενδιαφέροντος	4	Γραφείο Ιστορικών Τόπων, Μνημείων και Διαχείρισης Δύσκολης Πολιτιστικής Κληρονομιάς Λέρου	4	Δημιουργία πολιτιστικού κόμβου συνάντησης, διαλόγου και δημιουργίας
5	Διάθεση δημοτικών ακινήτων σε τοπικούς συλλόγους			5	Κατάρτιση Μελέτης Τοπικής Ταυτότητας
6	Δράσεις ενημέρωσης χρηματοδοτικών εργαλείων και εκπαίδευσης κατάρτισης σχεδίων χρηματοδότησης			6	Ανάπτυξη Ψηφιακών Εργαλείων Τεκμηρίωσης, Προβολής και Συμμετοχής
7	Κατάρτιση σχεδίου χορηγικών πακέτων με συλλόγους ομογένειας και Ιταλίας
8	Συλλογή εσόδων από εισπράξεις ελλιμενισμού ιδιωτικών σκαφών
9	Κίνητρα σε τοπικούς δρώντες για τη συμμετοχή και δικτύωση σε διεθνή πολιτιστικά γεγονότα και συνέδρια
10	Διεθνείς καμπάνιες επικοινωνίας