Το πρόβλημα του Ελληνικού Τουρισμού είναι η εποχικότητα.
Η εποχικότητα συνδέεται άμεσα με το all inclusive, την αειφορία και την κοινωνική συνοχή, δηλαδή με το περιβάλλον.
Για να αποκαλυφθούν, διαπιστωθούν και αποσαφηνιστούν οι επιπτώσεις αυτές, τα αίτια που τις προκαλούν και οι τρόποι να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά σε όφελος της κοινωνίας, πρέπει να διαλυθούν οι συγχύσεις που προκαλούν συχνά οι περίεργοι όροι που χρησιμοποιούνται στις αντίστοιχες αναφορές.
Το all inclusive είναι στην ουσία το άκρο άωτο της προσπάθειας μεγιστοποίησης του κέρδους των μεγαλοεπιχειρηματιών του τουρισμού, των παγκόσμιων μονοπωλίων ή ολιγοπωλίων, που δεν ενδιαφέρονται για τις επιπτώσεις των ενεργειών τους στις κοινωνίες που δέχονται αυτές τις πιέσεις.
Η μεγιστοποίηση του κέρδους που επιτάσσει εξ ορισμού ο Καπιταλισμός, στον τομέα του Τουρισμού και στους τουριστικούς προορισμούς που χαρακτηρίζονται από έντονη εποχικότητα, οδηγεί σε δύο κυρίως ενέργειες, την επιδίωξη αύξησης των αφίξεων και την συγκέντρωση της εξυπηρέτησης των υπηρεσιών τουριστικής κατανάλωσης. Στόχος τους είναι σε μικρό χρονικό διάστημα να εξυπηρετηθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι και σε όσο το δυνατόν περισσότερους τομείς.
‘Έτσι είναι απαραίτητο να μεγαλώσουν οι εγκαταστάσεις των ξενοδοχείων και να παρέχονται σε αυτά κατά το δυνατόν όλες οι υπηρεσίες της τουριστικής κατανάλωσης, ανεξάρτητα από τον τρόπο και τον τόπο της παραγωγής των καταναλισκόμενων προϊόντων.
Το περιβάλλον, φυσικό και ανθρωπογενές, υφίσταται πιέσεις από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Στην τουριστική κατανάλωση, οι επιπτώσεις στο περιβάλλον, επηρεάζονται από την ένταση αυτών των πιέσεων, κυρίως σε ότι αφορά:
1. Αλλοίωση του περιβάλλοντος.
Το περιβάλλον αλλοιώνεται όταν μεταβάλλονται οι χρήσεις του, και όταν οι μεταβολές αυτές περιορίζουν την έκφραση της ανθρώπινης ελευθερίας. Οι Φαραωνικές κατασκευές στον τουρισμό, δεν σέβονται την έννοια της ανθρώπινης κλίμακας, μεταβάλλουν τις χρήσεις γης, περιορίζουν τον δημόσιο χώρο, (περιορισμός ή απαγόρευση πρόσβασης σε παραλίες, περιοχές ενδιαφέροντος και φυσικού κάλλους, έλλειψη καθορισμού πραγματικού δημόσιου χώρου στις περιοχές μεγάλης κλίμακας πολεοδομικών παρεμβάσεων όπως τα νέα ξενοδοχεία συνιδιοκτησίας).
2. Ρύπανση του περιβάλλοντος.
Η ρύπανση του περιβάλλοντος αυξάνεται, πολλές φορές ανεξέλεγκτα, εξαιτίας των κατασκευών αυτών, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που οι υφιστάμενες υποδομές υποδοχής και επεξεργασίας των αποβλήτων από την τουριστική κατανάλωση και δραστηριότητα δεν επαρκούν, αφού είτε είχαν σχεδιαστεί για άλλες χρήσεις (κατοικία), είτε για μικρότερες επιβαρύνσεις (πιέσεις).
3. Υπερκατανάλωση φυσικών πόρων
Το ίδιο συμβαίνει στον τομέα της υπερκατανάλωσης των φυσικών πόρων, γεγονός που μακροπρόθεσμα επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις ιδίως σε τουριστικούς προορισμούς που δέχονται μεγάλες πιέσεις και παρουσιάζουν έντονη εποχικότητα, όπως συμβαίνει στις νησιωτικές περιοχές οι οποίες διαθέτουν περιορισμένους φυσικούς πόρους.
4. Ανθρωπογενές περιβάλλον, κοινωνική συνοχή
Το ανθρωπογενές περιβάλλον επηρεάζεται από τις πιέσεις που ασκεί η τουριστική υπερκατανάλωση με πολλούς τρόπους. Η εξυπηρέτηση της έντονης εποχικότητας της τουριστικής κατανάλωσης στις Φαραωνικές εγκαταστάσεις, απαιτεί φτηνά εργατικά χέρια, που μεταφέρονται από άλλες περιοχές μακριά από τον τουριστικό προορισμό. Η εποχιακή απασχόληση, μακριά μάλιστα από τον τόπο κατοικίας (εσωτερική μετανάστευση), έχει σοβαρές συνέπειες στον οικογενειακό προγραμματισμό και την κοινωνική συνοχή, ενώ επηρεάζει ακόμα και το δημογραφικό πρόβλημα.
Ανάλογα επηρεάζονται και οι παραγωγικές διαδικασίες του πρωτογενή και δευτερογενή τομέα, που από την μια αδυνατούν να ανταποκριθούν στην απροσδόκητη αύξηση της τουριστικής κατανάλωσης, με αποτέλεσμα την μείωση του τουριστικού πολλαπλασιαστή, του δείκτη δηλαδή της διάχυσης των εσόδων από την τουριστική κατανάλωση στους άλλους τομείς της εγχώριας οικονομίας, και από την άλλη παρακολουθούν αδύναμοι κι ανήμποροι το χρηματιστήριο της ανταγωνιστικότητας.
Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι το Κράτος μπορεί και πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο στην καθοδήγηση, υποστήριξη και ενίσχυση της πολύ μικρής και μικρής επιχειρηματικότητας, που αποτελεί τον κορμό της ελληνικής οικονομίας σε τρόπο ώστε αυτή σταδιακά να αποκτήσει την δυνατότητα να ανταγωνιστεί τα παγκόσμια ολιγοπώλια του τουρισμού.
Δική μου πρόταση είναι η ¨κοινωνικοποίηση¨ του θεσμού του all inclousive. Η εξαγωγή του δηλαδή από τις φαραωνικού τύπου τουριστικές εγκαταστάσεις και η ¨διάχυση¨ του στην κοινωνία, με την συμμετοχή των τοπικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων εστίασης και διασκέδασης στην παροχή τουριστικών υπηρεσιών. Έτσι τα οφέλη του τουρισμού θα ενισχύσουν την τοπική επιχειρηματικότητα, θα συμβάλουν στην αύξηση της απασχόλησης και την μείωση της ανεργίας και θα ενισχύσουν την προβολή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Ο τουρισμός από υπόθεση των λίγων θα μετατραπεί σε υπόθεση των πολλών.
Για τον σκοπό αυτό απαιτείται, ενημέρωση, εκπαίδευση και οργάνωση σε συνεργατική βάση των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων, ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης και στροφή του τουριστικού προϊόντος σε ειδικές και εναλλακτικές μορφές τουρισμού, κατευθύνσεις που αξιοποιούν όλα τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα των τουριστικών προορισμών, παράλληλα με την εφαρμογή αντίστοιχων πολιτικών στις μεταφορές.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΑΚΗΣ
ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ
{widget:social-share-button}
